Erna Smeekens uit Breda is opgegroeid met het idee dat vrouwen moeten gehoorzamen. Jarenlang hield ze haar mond en deed ze wat van haar werd verlangd, tot ze voor zichzelf koos. Nu helpt ze mensen die in dezelfde situatie zitten als zij ooit zat.

“Ik zit in een periode dat ik aan het beschouwen ben wat ik doe. Mijn moeder is stervend en kan terugkijken op een leven waarin ze alles deed wat haar werd opgedragen, nooit haar mond opentrok en altijd maar volgde. Dat is wat ik als meissie heb geleerd. Ik rende mijn eerste huwelijk in en ook ik hield 23 jaar lang mijn mond.”

Na jaren van boosheid besloot Erna weg te lopen en is ze de maatschappij ingegaan als alleenstaande moeder met vier jongens. “Ik werd haast vermorzeld door de onmogelijkheid van fulltime werken en fulltime voor de kinderen zorgen.” Maar ook nu hield ze haar mond. Met als gevolg dat Erna een burn-out kreeg en in de bijstand terecht kwam. Bij de voedselbank ontmoette ze mooie mensen. Mensen met talent. “Ik dacht: het kan toch niet zo zijn dat zo’n groot deel van de Nederlanders aan de andere kant van de bank zit? Ik ben gaan nadenken en wilde niet langer mijn mond houden. Ik wilde mensen laten zien hoeveel ze te bieden hebben."

Tekst gaat verder onder foto

In 2010 richtte Erna samen met een vriendin een stichting op. Samen daagden ze mensen uit om van de bank af te komen. “We ontdekte dat mensen best weten wat ze willen, maar nooit hebben geleerd hun mond open te trekken.” Met die wetenschap heeft ze de Tientjes Academie opgericht. Hier krijgen mensen met weinig geld de mogelijkheid om de trots in zichzelf naar boven te halen.

Met de academie maakte Erna een reis naar Guatemala. De ideeën die ze daar opdeed heeft ze mee naar Nederland genomen. “Met elkaar zijn we gaan kijken of het mogelijk is om mensen met een uitkering een deel van hun uitkering zelf te gaan verdienen door te ondernemen naar vermogen. Dat is onze coöperatie De Vrije Uitloop geworden, de eerste Nederlandse coöperatie voor scharrelondernemers. We willen Nederland laten zien dat we bestaan en stuk voor stuk talent hebben. Mijn moeder zal in haar leven haar mond niet meer opendoen, maar ik neem haar in gedachte mee en laat zien dat het wel mogelijk is."