Podcasts over moordzaken schieten als paddenstoelen uit de grond. Jeroen Kelderman maakte met zijn collega’s van Dagblad van het Noorden de podcast ‘In het hart geraakt’ over de moord op de 33-jarige Els Slurink. Waarom maakt hij true crime-podcasts? En droeg de productie bij aan de veroordeling van de moordenaar?
Het genre true crime lijkt populairder dan ooit. Journalisten en programmamakers gaan steeds vaker op de stoel van de recherche zitten. Maar zijn daar geen risico’s aan verbonden?
De keerzijde van true crime in Argos Medialogica: zondag 21 mei om 22.40 uur op NPO 2 en NPO Start.
Na 25 jaar pakt de politie de moordenaar van de 33-jarige Els Slurink op. Nieuwe DNA-technieken leveren, een jaar nadat Dagblad van het Noorden aandacht geeft aan de onopgeloste zaak in de podcast ‘In het hart geraakt’, een match op. De politie start een grote campagne in een poging de zaak op te lossen. Met posters, flyers en een aflevering van Opsporing Verzocht ontstaat er reuring. Inmiddels is de man, Jahangir A., veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf.
We spreken Dagblad van het Noorden-journalist Jeroen Kelderman over de true crime-podcast die hij samen met zijn collega’s Willem Dekker en Marijke Brouwer maakte over deze zaak.
Dat is een gecompliceerd verhaal. Op het moment dat wij de podcast-serie gingen maken, had de politie deze verdachte al op het oog. Maar ze hebben dat niet aan ons verteld. Ze hebben de verdachte langere tijd in de gaten gehouden om te kijken of hij iets zou bekennen of iets over de zaak zou loslaten.
In hoeverre waren wij een tool voor de politie? Dat vraag ik me achteraf wel af. De politie begon een groot media-offensief om de zaak opnieuw onder de aandacht te brengen. Uiteindelijk lijkt het allemaal onderdeel van een ruisstrategie, want de verdachte was al lang in beeld.
De DNA-match viel ongeveer gelijk met onze podcast. De politie zegt dat ze gewoon eens in de zoveel tijd deze zaken oppakken. Het viel toevallig samen. Ik weet niet of de podcast de aanleiding is geweest.
"We maken het ook omdat mensen het graag lezen en luisteren. Dat speelt natuurlijk mee. Zeker als je wilt dat mensen een abonnement nemen op je krant, plat gezegd."
We schreven al lange stukken over cold cases al in de krant. Ik ging mee om die longreads van beeld en geluid te voorzien. We hadden hele mooie interviews met nabestaanden. Waarom maken we er geen podcast van? Je ziet het steeds meer en ik wilde het zelf wel onder de knie krijgen. Zo is het gegroeid.
Er zijn er redelijk wat van in Groningen en Drenthe. Annique Oosting, de toenmalige chef, vond dat het een goed idee om dat soort zaken weer onder de aandacht te brengen. Het lukt vaak om nieuwe informatie boven te krijgen. Je hoopt als journalist dat je zo’n zaak weer aan het rollen kunt krijgen.
Het genre is populair. Dus we maken het ook omdat mensen het graag lezen. Dat speelt natuurlijk mee. Zeker bij een bedrijf waar je wilt dat mensen een abonnement nemen op je krant, plat gezegd. We maken inmiddels ongeveer een podcast per half jaar. Allemaal true crime. Mensen luisteren het graag.
We zijn toch allemaal een beetje amateurspeurneuzen en willen graag helpen. Het heeft ook met angst te maken. Het is altijd heel intrigerend. Wie heeft de moord gepleegd? In moordzaken komen altijd veel dingen samen, zeker als het een onopgeloste zaak is. Dan worden er meerdere scenario's bekeken en is er veel informatie om een verhaal over te maken.
Els Slurink was een jonge, veelbelovende psycholoog. Ze stond op het punt stond om veel goede dingen te doen voor misbruikte kinderen. Waarom werd zij vermoord? Als het een drugscrimineel was geweest, gingen daar minder gevoelens mee gepaard.
"Ik had kunnen kiezen voor mooie, juicy details uit het dagboek, maar die waren niet geschikt en niet nodig om de zaak op te lossen."
Er waren al veel scenario’s uitgedacht. Ze lagen op straat. We konden ze natrekken bij mensen die getuigd hadden. De familie, buren en collega’s waren makkelijk te benaderen. Ze wilden graag meewerken om zo de zaak onder de aandacht te brengen, en om te zorgen dat de moord wordt opgelost. Dagblad van het Noorden wordt vaak met minder wantrouwen benaderd dan de landelijke krant of radio. Je hoort er toch een beetje bij. Ons kent ons.
Nee, scenario’s zijn niet feitelijk. Maar je kan wel dingen checken. Hoor en wederhoor kan je ook met scenario’s plegen. Je zoekt ze uit om ze uit te sluiten of te bevestigen. Die zoektocht zit heel duidelijk in onze podcast. Zo werd een buurtbewoner besproken, maar hij viel af als verdachte om bepaalde redenen.
We hebben contact met hem gehad. Hij heeft ons altijd afgehouden en wil niets meer met de zaak te maken hebben. We hebben hem wel de gelegenheid gegeven mee te werken maar dat wilde hij niet. Hij heeft de boot flink afgehouden.
Om de juiste balans te vinden, vroeg ik mensen om me heen kritisch te luisteren. Deze podcast heb ik op redelijk korte termijn gemaakt, helemaal in mijn eigen wereldje, op eigen intuïtie. Er is iemand om het leven gebracht die zichzelf niet meer kan verdedigen. Je gaat speuren en hoopt mensen te vinden die meer weten. Het wordt voor jezelf ook een zoektocht.
We hadden het dagboek van Els Slurink maar hebben bewust gekozen voor details die relevant zijn voor het verhaal. Je moet respectvol blijven. In het dagboek stonden hele persoonlijke dingen, die je normaal niet eens aan je vriendinnen vertelt. Ik had kunnen kiezen voor mooie, juicy details maar ze waren niet geschikt en niet nodig om de zaak op te lossen.
Het moet niet te sensationeel worden. We moeten feitelijk en integer zijn. Je mag het als luisteraar beleven en meedenken, maar wat je hoort moet kloppen. Het verhaal moet niet sappiger gemaakt worden.