Alles begint bij opvoeding (ook racisme)

Racisme komt zowel institutioneel als vanuit onwetendheid voor. Dit weet Skin Deep-presentator Andrew Makkinga maar al te goed. Hij groeide samen met zijn moeder op in Oeganda. Op negenjarige leeftijd leerde zijn moeder een Nederlandse man kennen. Ze trouwden en het gezin verhuisde naar Sudan en vervolgens Nepal. Uiteindelijk streek het gezin neer in het Groningse dorpje Winsum. “Dat was een gift en een curse voor mij.’’

Het racisme waar Andrew in zijn jeugd mee te maken kreeg, kwam voornamelijk voort uit een gebrek aan kennis. Zo schold een tegenstander bij het voetbal hem wel eens uit voor ‘zwarte’, waarop zijn medespelers antwoordde 'die zwarte heeft ook een rugnummer'.  Naast nadelen ondervond Makkinga ook voordelen van zijn biculturele gezin. Zo lukte het zijn witte stiefvader om de docent te overtuigen dat Andrew meer geschikt was voor een hoger niveau dan de mavo. Hij benadrukt dat zijn jeugd bestond uit zowel liefdevolle als schaduwmomenten. Zo hielpen dorpsgenoten hem met zijn taal en vingen zij hem op na school toen zijn moeder ernstig ziek werd. ‘’Door mijn biculturele gezin ken ik Nederland beter dan de meeste Nederlanders.”

Sinds zijn jeugd ziet Andrew een verbetering in acceptatie en bewustwording, maar is er volgens hem nog een lange weg te gaan. "De volgende stap is dat witte mensen zich beter bewust worden van hun positie in de wereld. Ze zijn bijvoorbeeld wereldwijd in de minderheid, maar domineren nog altijd het schoonheidsideaal, Hollywoodfilms en hebben de macht als het gaat om bestuur en beleid."

Het is daarom ook niet zo gek dat Andrew zich heeft gekoppeld aan Skin Deep, de verdiepende talkshow in de Rode Hoed, waar thema’s zoals dubbelbloed, identiteit en Black Lives Matter al de revue zijn gepasseerd. Voor deze editie gaat Makkinga terug naar het begin en praat met moeder Shirley Vreedzaam, hoogleraar Judi Mesman en coach Gérard Roseval over het opvoeden van het kind in een bicultureel gezin.

Naast de ervaringen van Andrew zal moeder Shirley Vreedzaam die van haar delen. Als puber kwam ze uit Suriname naar Nederland en beleefde ze een hectische periode van werken, opvoeding en zorg voor het gezin. Haar dochter Amanda maakte vorig jaar de documentaire: Mama En Ik, over de manier waarop het racismedebat invloed had op de relatie met haar moeder.

Om de ervaringen van Shirley en Andrew meer context te geven, is hoogleraar Diversiteit in opvoeding en ontwikkeling Judi Desman uitgenodigd. Ze deed onderzoek met baby’s van negen maanden oud en of die onderscheid konden maken tussen mensen met een verschillende etnische achtergrond. Eerst liet ze 150 witte kinderen kiezen met wie ze wilden spelen. Ongeveer zeventig procent daarvan koos een kind van dezelfde kleur. Ook liet ze kinderen kiezen met wie ze níet wilden spelen. Meer dan tachtig procent koos ervoor om niet met een kind met een andere huidskleur te spelen.

Skin Deep wil met deze avond de ervaringen van gezinnen combineren met de wetenschap om zo het onderwerp opvoeding meer context te geven en uiteindelijk onwetendheid de wereld uithelpen. De focus ligt daarom ook niet zozeer bij de sprekers, maar juist op de interactie die het publiek met elkaar heeft. Normaal gesproken staan Andrew en zijn gasten voor een uitverkochte zaal, maar deze editie zal het door corona anders gaan dan normaal. Om iedereen toch de kans te geven om bij de avond aanwezig te zijn is er een livestream waarop je de hele avond kan volgen.