Dwang, Drang of een beetje meer Verbeelding?

Het klimaat is in snel tempo aan het veranderen en daarmee de toekomst van ons allemaal. Dat er iets moet gebeuren is duidelijk, alleen de vraag is wat? Hoe raken mensen overtuigd van deze noodzaak? En hoe treden we de toekomst tegemoet? Dat zijn kernvragen van deze Engelstalige aflevering van Het Filosofisch Kwintet, opgenomen tijdens het Brainwash Festival in Amsterdam.

Over dit seizoen
Welke zwakheden legt de coronacrisis bloot? Clairy Polak onderzoekt met vier steeds wisselende denkers het thema onzekerheid en onze omgang daarmee. Een virus liet onze vaste structuren op hun grondvesten schudden. De wereld kwam tot stilstand; opeens was niets meer zeker. 

Lees meer over dit seizoen →

Philipp Blom is een Duits-Nederlandse historicus en romanschrijver. Hij studeerde in Wenen en Oxford. Van zijn hand verscheen onder meer het boek Wat op het Spel staat. Verder publiceert hij onder meer in The Times Literary Supplement, The Independent, Frankfurter Allgemeine Zeitung en Die Zeit.

Roanne van Voorst is antropoloog, schrijver en docent aan de universiteit. Als 'antropoloog van de toekomst' richt haar werk zich op wat een duurzame en wenselijke toekomst van onze wereld zou kunnen zijn. Van Voorst heeft onderzoek gedaan over de hele wereld, van Inuit dorpen in Groenland tot de sloppenwijken van Jakarta. Haar meest recente boek heet Ooit aten we Dieren. 

Rutger Bregman is historicus en schrijver. Als correspondent Vooruitgang bij De Correspondent bekijkt hij utopische ideeën met een realistische bril. Hij publiceerde boeken als Met de Kennis van toen, De Geschiedenis van de Vooruitgang en De meeste Mensen deugen.

Steven Pinker is een Canadees-Amerikaanse taalkundige, psycholoog en schrijver van wetenschappelijke boeken voor een breed publiek. Van zijn hand verscheen onder andere The Better Angels of our Nature en Enlightment now. In zijn meest recente boek Rationaliteit laat hij zien hoe we rationaliteit in ons leven en in de publieke sfeer kunnen versterken.

Tijdens de voorbereiding van de opnames van Het Filosofisch Kwintet deelt de redactie interessante artikelen, video's en podcasts met elkaar. Duik in een selectie van wat wij met elkaar uitwisselen.

Volgens tafelgast Philipp Blom staan we voor een enorme grote omwenteling omdat onze huidige manier van leven niet vol te houden is. Als historicus bestudeerd Blom grote omwentelingen na oorlogen, pandemieën en klimaatverandering. Hij ging erover in gesprek met NRC Future Affairs.

HUMAN's De Publieke Tribune op NPO Radio 1 besteedde al eerder aandacht aan klimaatverandering. Zo ging Coen Verbraak op de radio in gesprek met journalist en schrijver Jaap Tielbeke, schrijver Babette Porcelijn en architect Thomas Rau. De belangrijkste vragen: Welke verantwoordelijkheid hebben de verschillende organen en welke maatregelen moeten we treffen? Luister het hier terug.

Op televisie besteedde De Publieke Tribune (HUMAN, NPO 2) in aanloop naar COP26, de klimaattop in Glasgow, aandacht aan de overstromingen in Limburg als gevolg van klimaatverandering. Inwoners uit Valkenburg en omstreken gingen onder leiding van Coen Verbraak in gesprek met onder meer demissionair staatssecretaris Dilan Yeşilgöz-Zegerius (Economische Zaken en Klimaat). De uitzending 'Hoe houden we het droog?' kijk je hier terug.

Tafelgast Roanne van Voorst schreef het boek Ooit aten we dieren. In dat boek schrijft ze dat over een aantal decennia veganistisch eten de norm zal zijn en dat onze kleinkinderen zich afvragen hoe we ooit dieren hebben kunnen eten. Trouw interviewde haar naar aanleiding van dit boek. Ook sprak Van Voorst in de podcast van Brainwash over de toekomst.

Zijn wij als mens in staat om de juiste keuzes te maken voor het klimaat en daarmee ons individuele belang aan de kant te schuiven? Gaan de individuele persoonlijke keuzes een grote verandering teweegbrengen voordat het te laat is, of veranderen individuen pas als het water letterlijk aan de lippen staat? In The Panpsycast Philosophy Podcast gaan tafelgasten Rutger Bregman en Steven Pinker met elkaar in gesprek over de menselijke natuur. In een uitgebreid stuk op De Correspondent licht Rutger Bregman dit debat toe.

Inheemse volkeren zijn belangrijk in de strijd tegen klimaatverandering. Zij gaan met een hele andere manier om met de natuur dan de Westerse mens en zo kunnen wij nog veel van inheemse volkeren leren. Helaas worden deze volkeren bedreigd om plaats te maken voor palmolieplantages of mijnbouw. Raki Ap gaf een Brainwash Talk over het belang van de inheemse volkeren.