'Daag jezelf uit: ontmoet anders-denkenden'

Voor Beledigd, aflevering drie van de podcast De Cartooncrisis vraagt hoogleraar publieksfilosofie Stine Jensen, haar gasten waardoor zij zich ooit beledigd hebben gevoeld. Bijvoorbeeld een spotprent waar ze boos over werden en hoe ze daar dan vervolgens mee omgingen. "Je kunt natuurlijk wel over anderen zeggen dat ze overal maar tegen moeten kunnen," zegt Stine. "Maar kunnen mijn gasten in de podcast zelf wel overal tegen? Ik vroeg het ze."

"Ik wist vantevoren niet waar ze mee zouden komen, en ik was ontzettend benieuwd. Iedereen had wel iets gevonden. Zo had filosoof Marli Huijer een spotprent over vrouwen in de wetenschap. En rechtswetenschapper Afshin Ellian een spotprent van zichzelf, waarop hij wordt neergezet als ayatollah. Maatschappijleerdocent Halil Karaaslan heeft een Turkse achtergrond, hij werd geraakt door een spotprent uit Charlie Hebdo over de aardbevingen in Turkije met daarbij de tekst ‘niet nodig om nog tanks te sturen'.

Zelf koos ik voor een cartoon waarin politica Sigrid Kaag op een bezemsteel wordt afgebeeld en op de Twin Towers afvliegt. Maar sommigen kozen ook voor krantenartikelen en foto’s, zoals historicus Ronald van Raak. Hij koos een stuk in de Volkskrant waarin ‘armen’ als ‘a-socialen’ worden neergezet in beeld en woord. Onderzoeksdirecteur Jaap Kooijman kwam met een column over de Pride met als laatste zin: ‘opgeruimd staat netjes’. Het leverde interessante en onderzoekende gesprekken op en één inzicht."

"Wat me opviel aan de voorbeelden is dat iedereen iets koos dat met hun groepsidentiteit was verbonden – een groep waarmee ze zichzelf identificeren. Stereotypen die niet als ‘grappig’ worden ervaren raken. Dat leidde tot de vraag of ik misschien toch wat meer rekening zou kunnen of zelfs moeten houden met de gevoelens van bijvoorbeeld gelovigen – die zich als groep geraakt voelen door spotprenten waarin het geloof op de hak wordt genomen.

Met die vraag ging ik weer langs bij Joël Valk, een christelijke religiewetenschapper die een daverend minicollege gaf over de traditie van geloofskritiek. Ik hou ervan als ik tijdens het maakproces van de podcast steeds van mening kantel door de ontmoeting met anderen – en er wijzer van word. En ik hoop dat de luisteraar ook zo deze podcast meebeleeft: dat steeds, als je net denkt: aha, nu weet ik wat ik ergens van vind, een ontmoeting met iemand anders die er andere ideeën op nahoudt, je toch weer even aan het wankelen brengt en je uitdaagt."