Klassen in de Klas VO

Als huiswerk meegeven aan de leerlingen. Tijdsduur: ca 15-20 minuten
Opdracht: bekijk de trailer van de serie Klassen & beantwoord de kijkvragen.

1. Beschrijf wat je hebt gezien in de trailer.
2. Wat is het doel van een trailer? Vind je dat de trailer van Klassen hierin is geslaagd? Licht je antwoord toe.
3. Is de serie volgens jou documentair of fictief? Licht je antwoord toe.
4. Wat zijn volgens jou de thema’s in de serie?

1. Voordat jullie de eerste aflevering van de serie Klassen gaan kijken, bespreken jullie het huiswerk.

De serie is een documentaire en gaat over kansengelijkheid. Wat hadden de leerlingen geantwoord op vraag 3?

2. Wat weet de klas over kansengelijkheid? Schrijf alles wat genoemd wordt op het bord.
3. Bekijk de eerste aflevering van Klassen: "Waar je Wieg staat" [50 minuten].
4. Na afloop beantwoorden de leerlingen de kijkvragen [10-15 minuten].
Dit kan eventueel als huiswerk worden meegegeven.

1. Beschrijf de verschillende hoofdpersonen. Wat is hun achtergrond? Wat voor advies hebben ze tot nu toe gekregen? Heeft hun advies met hun achtergrond te maken?
2. Waarom denk je dat de makers deze serie wilden maken?
3a. Schrijf in steekwoorden op wat je je herinnert van de muziek (denk aan woorden als: snel, langzaam, vrolijk, verdrietig, piano, gitaar, zang).
3b. Vond je deze muziek passen bij de aflevering? Licht je antwoord toe.

In plaats van de video kan ook het artikel Leerkrachten kunnen het verschil maken worden gelezen.

1. Bekijk kijkvraag 2 van les 1. In hoeverre komen de antwoorden van de leerlingen overeen met het doel van de makers?

2. De hoofdpersonen zitten niet voor niks in de serie. De makers hadden een plan en de researcher ging aan de slag.

Vragen voor de leerlingen:
- Wat is een researcher?
- Hoe gaat een researcher te werk?
- Waarom denk je dat deze kinderen zijn uitgekozen om te volgen?

1. Deze aflevering heet: "Waar je Wieg staat". Waarom is deze titel gekozen? En wat vind je van de titel?
2. Wat valt je op aan de voice-over van dit fragment en de beelden die worden gebruikt?

1. Wat voor gevoel geeft dit fragment?
2. Op welke manier schept muziek verwachtingen?
3. Wat doet de muziek met de beeldvorming van Anyssa?
4. Het niveau van Anyssa komt in tekst in beeld. Wat doet dit met de beeldvorming van Anyssa?
5. Hoe kijk jij terug naar je advies dat je hebt gekregen in groep acht?

1. De montage bij een serie is het aan elkaar plakken van shots. Losse beelden worden achter elkaar gezet en in verbinding gebracht. Wat valt je op aan de montage van dit fragment?
2. Wat is het effect van de montage op de beeldvorming van Gianny, Anyssa en Yunuscan?

1. Wat is een wethouder en wat doet zij voor de stad?

2. Wethouder Moorman zegt: “Ik zou heel graag willen dat we later gaan selecteren in Nederland. In Estland gaan kinderen pas als ze zestien zijn naar verschillende niveaus. Daarvoor zitten ze al die tijd bij elkaar. In Nederland besluiten we op elf, twaalfjarige leeftijd: jij hoort daar en jij hoort daar. (…) Het verschil tussen een vmbo-t en vwo-leerling is helemaal niet zo groot en toch zetten we ze op verschillende scholen.” 
Wat is het voordeel van later op niveau scheiden? 

3a. Wethouder Moorman vraagt op een gegeven moment aan vijf meiden die een niet passend advies hebben gekregen: "Wat is jullie advies aan mij?" Wat zou jij haar adviseren?
3b. Er wordt in Klassen en in de maatschappij gesproken in termen als "laag" en "hoog". Wat voor effect hebben deze woorden?

Bekijk hier die uitleg van de recensieopdracht.

Een film of serie heeft vaak een filmposter of een campagnebeeld. Deze vertelt vaak in één oogopslag waar de film of serie over gaat en heeft als doel zoveel mogelijk kijkers trekken.

Bekijk het campagnebeeld van Klassen en daag je zelf uit om een beeld te maken dat jij beter vindt werken. Je mag hiervoor een afbeelding kiezen dat je op internet vindt, maar het mag ook door jou getekend worden. Stel jezelf, voordat je start met het ontwerp, de volgende vragen:

• Wat is het doel van mijn poster?
• Hoe verwerk ik dit doel in mijn beeld?
• Welke stijl qua tekening/fotografie past hier het beste bij?
• Welke stijl qua lettertype en kleur van de letters past hier het beste bij?

Beantwoord bovenstaande vragen en ga daarna aan de slag! Daarnaast is het leuk om de vaste posteronderdelen te gebruiken: titel van de film/serie, naam van regisseurs en namen van hoofdpersonen.

Laat de leerlingen een brief schrijven naar een van de hoofdpersonen of documentairemaker. Wat voor advies zou je Anyssa, Yunuscan of Gianny willen geven? Wat zou je van de documentairemaker willen weten?

Optie 1: In tweetallen elkaar interviewen over het schooladvies
Hoe zit het eigenlijk bij jezelf, hoe kijk jij terug op het verloop van je eigen advies? Bespreek voordat de leerlingen aan de slag gaan de interviewtips.

Interviewtips
− Luister goed naar de geïnterviewde en laat hem/haar uitpraten
− Stel open vragen (vragen waarop je niet enkel met ja of nee kunt antwoorden)
− Vraag door en reageer op de geïnterviewde
− Als de geïnterviewde iets niet wilt vertellen, accepteer dat dan en ga door naar een andere vraag

Optie 2: Fictief interview met wethouder Marjolein Moorman
Stel je voor: wethouder Marjolein Moorman komt in de klas. Wat zou je haar willen vragen? Geef de leerlingen vragen mee als: Hoe pak je het aan om zoveel mogelijk te weten te komen? Op welke vragen wil je echt een antwoord hebben?De leerlingen gaan individueel, in tweetallen of in groepjes aan de slag om het fictieve interview voor te bereiden.

Bespreek het thema in de klas. Doe dit aan de hand van gerichte vragen en laat de discussie die ontstaat gaan. Wees geen leider, maar een begeleider. Het is belangrijk om duidelijk te maken dat het niet uitmaakt wat je zegt. Er zijn geen foute antwoorden en verkeerde vragen. De leerlingen moeten zich op hun gemak voelen binnen het gesprek. In het klassengesprek kan je voortborduren op de kijk- en verdiepingsvragen of onderstaande voorbeeldvragen:
- In welke hoofdpersoon herkennen de leerlingen zich het meest?
- Welke hoofdpersoon staat het verst van de leerlingen af?

Verdeel de klas in groepjes van circa vier leerlingen. Geef de leerlingen willekeurig een kanskaart en laat ze met elkaar in gesprek gaan aan de hand van de vragen:
- In hoeverre heeft de kanskaart die je in je hand hebt een grote rol gespeeld in je leven? Of had je deze kanskaart graag gehad?
- Welke kanskaart van je groep zou je graag willen geven aan een medeleerling? 
- Kies een hoofdpersoon (bijvoorbeeld Anyssa of Gianny) uit aflevering 1. Welke kanskaart zou je de hoofdpersoon gunnen en waarom?

Laat de leerlingen zich verplaatsen in de onderwerpen die in de serie worden aangesneden. Bepaalde omstandigheden hebben we in het leven niet voor het uitkiezen, zoals bij de kanskaarten van Monopoly, welk effect heeft dit op onze toekomst? 
 
Vervolgens bespreek je klassikaal de uitkomsten van de groepjes. Zijn er kanskaarten die missen? Probeer klassikaal een paar extra kanskaarten te formuleren. Download de kanskaarten hier.

Jullie gaan een variant op het Lagerhuis-debat voeren aan de hand van een stelling passend bij het thema. Bedenk zelf een stelling of kies uit een van de volgende stellingen:

- Bij het schooladvies in groep acht moet alleen de CITO-score meetellen en niet het advies van de docent;
- Huiswerkbegeleiding zou niet nodig hoeven zijn als het onderwijs goed genoeg is;
-  Het is eerlijk dat leerlingen met hetzelfde rapport toch andere adviezen kunnen krijgen;
- Een kind moet ook mee kunnen bepalen wat zijn advies wordt;
- Een docent moet bij geval van twijfel het hoogste advies geven.

==> Leerlingen die het EENS zijn met de stelling, gaan rechts in de klas staan.
==> Leerlingen die het ONEENS zijn met de stelling, gaan links in de klas staan.
==> Leerlingen die het nog niet weten, gaan in het midden van de klas staan.

Wijs daarna twee leerlingen aan die hun keuze klassikaal mogen verdedigen. Zij zullen proberen de andere leerlingen met hun argumenten over te halen om in hun kamp te komen. Wisselen van plek is toegestaan!

Blik terug op de les en bespreek als afsluiting met de klas de volgende vragen:
1. Welke partijen kunnen een rol spelen in het afnemen van kansengelijkheid?
2. Hoe kan je zelf een rol spelen binnen dit thema? Hoe zou je kansengelijkheid bijvoorbeeld in je eigen omgeving aankaarten? 
3. Heeft deze les je blik op kansengelijkheid veranderd? Licht je antwoord toe.