Medialogica

Wetenschap in de frontlinie

Door Myrthe Buitenhuis en Martine Braam

Hoe handhaven twijfel en onzekerheid, die wetenschap juist kenmerken, zich in de media-arena? Wat betekent het voor wetenschappers dat bij het debat aan de talkshowtafel wordt gezocht naar tegenstellingen en uitgesproken meningen?

Mark Rutte verwoordt het stellig in maart: ‘We varen op het kompas van de wetenschap' en ‘Het OMT advies is heilig'. In de media en samenleving ontstaat het beeld dat het land in crisistijd wordt geleid door virologen met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu voorop. Dat maakt het instituut meteen ook aanspreekpunt voor kritiek. Het RIVM verschijnt steeds vaker als gesloten bastion in de media, waar men vasthoudt aan achterhaalde inzichten of juist onnodig strenge maatregelen doordrukt. 

Het land verkeert in onzekerheid. Critici, bezorgde burgers en experts bevolken de media met zorgen en twijfels over het coronabeleid en de werkwijze van het RIVM en OMT. Ook in de discussie rondom de rol van ventilatie in de verspreiding van het virus. Die rol zou door het RIVM en het OMT niet serieus worden genomen. Waarom zien we niet alle nieuwe wetenschappelijke inzichten die in de media verschijnen terug in de adviezen die in Bilthoven worden gemaakt? En hoe gaan de media om met de wetenschap die niet alle antwoorden kan geven? 

Medialogica online

Wetenschap is door corona gepolitiseerd

Nu ons leven voor een groot deel wordt bepaald door wetenschappelijke ontwikkelingen, jagen ook algemene journalisten op het laatste academische nieuws. En dat kan tot misvattingen leiden, volgens wetenschapsjournalist Maarten Keulemans.

Hoort wetenschap wel thuis in een talkshow?

Noelle Aarts is hoogleraar hoogleraar socio-ecologische interacties aan de Radboud Universiteit en volgt met kritische blik het publieke debat rondom wetenschap in de media. We spreken haar over discussieprogramma’s op televisie, waarin debatten als een soort wedstrijd worden gepresenteerd. Ze benadrukt het verschil tussen een dialoog en een discussie.

Sprekers in deze aflevering

Aura Timen

Aura Timen is arts infectieziektebestrijding en hoofd Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Vanuit die functie is zij secretaris van het landelijk Outbreak Management Team. 

Peter de Man

Peter de Man is arts-microbioloog in het Franciscus Gasthuis & Vlietland in de regio Rotterdam-Rijnmond en was betrokken bij het onderzoek naar de uitbraak in de zorginstelling ‘De Tweemaster’ in Maassluis.

Tjon-A-Tsien & Kock

Aimee Tjon-A-Tsien & Mariëlle Kock zijn arts maatschappij en gezondheid en communicatie-adviseur bij de GGD Rotterdam-Rijnmond. Zij waren beiden betrokken bij het onderzoek naar de uitbraak De Tweemaster. 

Joyce Meuldijk

De grootmoeder van Joyce Meuldijk overleed tijdens de corona-uitbraak in de Tweemaster.

Herman Meijer

Herman Meijer is hoofdredacteur van het televisieprogramma Op1.

Jan Kluytmans

Jan Kluytmans is arts-microbioloog in het Amphia ziekenhuis te Breda en OMT-lid. 

Wychgel & Berends

Harald Wychgel & Coen Berends zijn persvoorlichters bij het RIVM. 

Meer Medialogica