6 mei

Het virus is enigszins bedwongen, maar nog niet onder controle en zeker nog niet overwonnen. Hoe geef je mensen hoop met deze onzekere boodschap?

Op die vraag gaat premier Rutte naar verluidt vanavond antwoord geven met een ‘corona-spoorboekje’. De verwachting is dat meer sectoren in de economie perspectief op een nieuwe start krijgen. En dat zou allemaal zijn bedacht op basis van adviezen van een bredere groep deskundigen dan tot nu toe. Niet alleen virologen en IC-artsen zitten nu aan tafel.

Goed initiatief, al hoop ik dat Rutte & co en alle adviezen en gespreksverslagen voortaan openbaar delen. Dit alles ter bevordering van een groot nationaal debat over de toekomst op korte en op lange termijn.

Een openbare multidisciplinaire aanpak van de crisis kan niet genoeg gepropageerd. Afgelopen zondag zond Human in dat kader een televisiedebat uit onder leiding van Coen Verbraak in het decor van een lege Nationale Opera, met econome Barbara Baarsma, universiteitsbestuurder Rianne Letschert, voedsel- en milieudeskundige Louise Fresco, jurist Ybo Buruma, acteur Gijs Scholten van Aschat en filosoof-psychiater Damiaan Denys als gasten.

Een kwart miljoen mensen zagen het op NPO2. 1,3 miljoen mensen hebben afgelopen week online gekeken naar de discussie die het ontketende, en ruim 20.000 mensen hebben deelgenomen aan de online discussies, vooral via LinkedIn vooral maar ook Facebook en Twitter.

Samen met initiatiefnemers Damiaan Denys en Laurens Knoop en met Human-programmamakers Tjebbe Venema en Joachim van Trommel ben ik daar trots op, al houden we onze oren open voor kritiek. 

Zelf tekenden we vijf belangrijke leerpunten op:

1. Zes gasten is te veel voor spannend gesprek
2. Er had iemand uit het bedrijfsleven tussen moeten zitten
3. Er had iemand met een andere culturele achtergrond tussen moeten zitten
4. We hadden bij het debat nog meer disciplines moeten betrekken
5. Het gesprek had dieper kunnen gaan.

Hoewel sommige kritiekpunten tegenstrijdig zijn (1 en 4 bijvoorbeeld) is er voor mij wel een lijn te bekennen: een volgende keer moeten we deze brede nationale discussie in mootjes hakken en bespreken in een kleiner gezelschap. Dan zou bijvoorbeeld het thema ‘meer geld voor KLM of voor cultuur?’ kunnen zijn, of ‘zijn de belangen van oud en jong met elkaar in strijd’? Dan ontstaat vanzelf meer gelegenheid voor punten vier en vijf: meer disciplines betrekken en meer diepgang.

Een discipline die ik hoogstpersoonlijk meer zou willen betrekken, is die van de wiskunde. Afgelopen weken viel mij op dat zij een plausibel antwoord hebben voor de periode tot een vaccin gebruiksklaar is. Zij weten hoe exponentiële groei verandert in exponentiële daling. Het werpt nieuw licht op de lockdown: een snelle radicale quarantaine zorgt voor een snel herstel van het maatschappelijke leven. Fransen noemen dat reculer pour mieux sauter: een stap terug zetten om beter te springen. Nieuw Zeeland plukt daar, met de kennis van nu, de vruchten van.