Vier jaar volgde filmmaakster Sara Kolster de toen tienjarige Kess. Net zoals de regisseur heeft Kess haar zus verloren. In de film zien we Kess worstelen met de overgang van de basisschool naar de middelbare school. Hoe gaat ze haar nieuwe klasgenoten vertellen over de dood van haar zus Bo?

Sara, hoe kwam je Kess tegen?

“Ik was mijn radiodocumentaire ‘Toen ik vijf was’ aan het maken, waarin ik mijn eigen verhaal vertel over hoe het was om op jonge leeftijd mijn zusje te verliezen. Tijdens de zoektocht naar herinneringen wilde ik kinderen spreken die ook hun broertje of zusje verloren hadden. Ik had een oproepje geplaatst op social media en in de nieuwsbrief van stichting Vereniging Ouders, Kinderen en Kanker. De moeder van Kess had het berichtje uit de nieuwsbrief voorgelezen en toen zei Kess dat ze me graag wilde spreken.

In het huis waar Kess woont, is haar overleden zus Bo nog aanwezig doordat haar kamer is gebleven zoals het was. En na Bo's dood is er geen broertje of zusje meer geboren, ze bleef als enige over. Dat maakte dat ik haar verhaal graag ook na het interview voor de radiodocumentaire wilde vertellen.”

Hoe heb je de film gemaakt?

“Vier jaar lang heb ik Kess geïnterviewd, het laatste jaar zijn we daar ook bij gaan filmen. In de film zie je haar afscheid nemen van de basisschool en naar de middelbare school gaan. Je ziet veel ‘herinnerdingen’, de spullen die Kess aan Bo doen denken. En in de film zie je oude filmpjes van Bo en Kess. De dingen die ik niet kon filmen, haar gedachten en de manier waarop ze haar zus herdenkt, heb ik getekend en geanimeerd.”

Tekst gaat door onder de video

Welke impact hoop je dat je film heeft?

“Wat voor mij belangrijk is, is dat mensen zich realiseren dat de dood bij het leven hoort en dat ik het bespreekbaar kan maken. Er zou geen taboe op moeten rusten, je zou er altijd naar moeten kunnen vragen. De dood van de zus van Kess is nu bijna acht jaar geleden, maar dat maakt het niet minder aanwezig. 

Als ouder is het natuurlijk afschuwelijk om je kind te verliezen, maar als kind ervaar je een dubbel verlies. Je hebt je zus of broer verloren, maar je moet ook dealen met het verdriet van je ouders. In de lagere schoolperiode is er weinig ruimte om zelf te bedenken hoe je met je verdriet om kan gaan, zodra je ouder wordt kan je je eigen verhaal maken. Dan doen je ouders dat niet meer voor je.”

Hoe heb je door het maken van de film bijgedragen aan het verhaal dat Kess maakte van haar verdriet?

“Kess vond het wel fijn om haar verhaal te vertellen. De gesprekken waren intiem en hebben best wat losgemaakt, ze waren heel open maar gingen ook over heel alledaagse dingen. Voor Kess is het vooral belangrijk dat kinderen gaan inzien hoe belangrijk je zus of je broer is, zelfs al irriteer je je gek aan diegene.”

De film is in première gegaan op het Cinekid festival, hoe was dat?

“Het was echt een feest om daar te zijn met Kess, haar familie en haar vrienden van zowel de basisschool als de middelbare school. Het Jeugdjournaal was erbij, dus ze stond echt in de spotlights. Er was een goede sfeer in de zaal en er werden heel interessante vragen gesteld vanuit het publiek, waar Kess ontzettend goed antwoord op kon geven.

Op Cinekid was vooral Nederlands publiek, ik ben heel benieuwd hoe het op IDFA zal zijn met een veel internationaler publiek. En hoe volwassenen op de film reageren. Het is wel een kinderfilm, maar het onderwerp is ook heel erg interessant voor volwassenen.”

Wat ga je na deze film doen?

“De dood is wel een onderwerp dat me heel erg bezighoudt. De manier waarop er publiek gerouwd wordt, hoe dat individuele verhalen beïnvloed en hoe we daarmee omgaan. Dat vind ik heel interessant, maar welke vorm dat zal krijgen weet ik nog niet.”

'Wolkenzusje' is te zien op zondag 10 mei 2020 om 19:25 uur op NPO 3.

Dit vind je ook interessant