Dit zijn jullie ervaringen

"Mijn moeder was altijd erg zelfstandig. Maar op een gegeven moment moest ze naar de kapper en raakte ze in het dorp de weg kwijt. Gelukkig kende ze er veel mensen en werd ze snel geholpen, maar het maakte wel indruk. Op dat moment begon voor mij de mantelzorg.

Ik woon in Leeuwarden en werk in Groningen. Gelukkig kon mijn zus doordeweeks altijd naar mijn moeder toe. Ik kon de weekenden. Ik ging er op de fiets heen, deed boodschappen, kookte voor haar, we gingen samen fietsen. Ik bleef altijd een nacht slapen en kookte op zondag ook voor haar. Ik vond het vanzelfsprekend. Mijn moeder heeft altijd zoveel voor ons gedaan. Het was fijn om iets terug te kunnen doen. We hebben er alles aan gedaan om haar toen een prettig leven te geven.

Mijn moeder begon steeds meer te dementeren. Dat was hartverscheurend. Het contact verandert daardoor. Ze kreeg wel dagopvang. Het mooie: mijn moeder heeft in 1956 de Elfstedentocht geschaatst. Vroeger had ze het er nooit over, maar nu was het Elfstedentocht voor en na. Echt prachtig. Je merkte hoe trots ze erop was. Maar als mantelzorger kreeg ik wel meer zorgen. Als ik op mijn werk was, belde ik haar altijd meteen. Soms nam ze niet op en was ik meteen ongerust. Gelukkig kende ik de achterburen. Die wilden dan altijd bij haar om de hoek kijken. Het duurde even voordat ik gerust was gesteld.

Ik was ook meer tijd bezig met dingen die kapot gingen, omdat ze niet wist hoe ze ermee om moest gaan. Zoals de telefoon, de verwarming en de tv. Ze kreeg driemaal daags dagzorg. Ik zag op een dag een thuishulp voor de vuilnisemmer zitten. Daar had ze haar medicijnen ingegooid. Dat kwam daarna vaker voor. Dan wisten we niet wat ze had genomen. Dat was ook een zorg. Daarna ging het hard. Mijn moeder had vroeger al borstkanker gehad en dat kwam terug. De antibiotica sloeg niet aan en er werd ook maagkanker ontdekt. Toen was het binnen een maand gedaan.

Mijn moeder heeft altijd in haar huis gewoond. Ik ben blij dat we daarvoor hebben kunnen zorgen. Ze had het denk ik ook niet fijn gevonden in een ander huis. Gelukkig accepteerde ze onze hulp. Ze is altijd lief gebleven. Ik koester de tijd die we samen hebben gehad. De periode van mantelzorg heeft ook invloed gehad op het rouwproces. Ik heb er alles voor gedaan. Het geeft me nu acceptatie en rust."

We hebben een garage waar twee auto’s in passen. Daar hebben we mantelzorgwoning van gemaakt, inclusief bijgebouwde woonkamer. Helemaal invalideproof. Het was goed om haar vlakbij te hebben, maar ook dubbel. Ik heb altijd gezegd: jij zorgde voor mij, ik zal voor jou zorgen. Maar tussen zeggen en doen zit een hele wereld. Want het is emotioneel zwaar. Je ziet je moeder voor je ogen achteruit gaan. Je wilt sterk voor haar zijn, maar je zit ook met je eigen verdriet. In 2021 is mijn moeder gestorven.

Mijn vader zat na haar overlijden diep in de rouw. Ze zijn zestig jaar samengeweest. Na de 24-uurs zorg voor zijn vrouw had hij alleen zichzelf over. Hij viel in een diep gat. Ook ging het fysiek slechter met hem. Hij had al langer problemen met zijn darmen maar uiteindelijk ging hij ziekenhuis in en uit. Voor mij werd het als mantelzorger intensiever. Mijn vader komt steeds vaker langs. Hij heeft hulp nodig met bankzaken of regelen van zorg. Ik doe het allemaal met liefde, een lach en een traan.

Omdat ik graag iets voor andere mantelzorgers wil betekenen, heb ik vijf jaar geleden stichting Levina Janna opgericht. Dat is de naam van mijn moeder. Ik zet mantelzorgers in het zonnetje. Ik kwam al snel erachter dat elke mantelzorger compleet anders is, maar vooral dat elke mantelzorger gezien en gehoord wil worden. Als iemand een aanvraag bij me doet, ga ik er langs om een gesprek te voeren. Daarna verzin ik een ontspannende activiteit. Want juist die ontspanning, die ooit volstrekt normaal was, schiet er bij veel mantelzorgers in. Dus zorg ik dat ze even eruit kunnen. Naar een schoonheidsspecialist bijvoorbeeld. Voor een gezin van vier heb ik een fotosessie geregeld. Diezelfde avond werd voor hen gekookt door een privékok en speelden twee muzikanten een concert.

Vier maanden later kreeg ik een rouwkaart. Ik ben naar de crematie gegaan. Daar stonden ontzettend veel foto’s van juist die ene fotosessie. Dan weet je dat het een goede keuze is geweest. Soms kan iets kleins van grote waarde zijn voor een mantelzorger."

Doordeweeks zit hij in een verzorgingstehuis. Hier slaapt hij en krijgt hij eten en structuur. De maatschappelijk werker daar zegt dat ze blij is dat ze niet in mijn schoenen staat. Toch kunnen mijn man en ik het ook heel gezellig hebben. Dat is het rare. Het was een heel mooie man. Ik viel als een blok voor hem toen we elkaar in 2003 ontmoetten. Vijf jaar later zijn we getrouwd. Maar nu ziet het leven samen er anders uit.

Hij vindt het ook fijn dat ik er ben. Er is iemand die voor hem kookt en hem verzorgt. Hij houdt van leuke dingen doen. Vervelende dingen blokt hij. Ik heb een hernia maar dat begrijpt hij niet. Pas als ik met een stok rondloop heeft hij het door. Dat is lastig.

Maar mijn man is wel een overlever. Vroeger en nu ook. Dat geeft mij de kracht om als mantelzorger door te gaan."