"Vechten voor vrede. Het duurde bij mij even om echt te begrijpen wat dat betekent," zegt Peter in de 2Doc: Verdwaalde Veteranen, over een groep Nederlandse veteranen met chronische PTSS. Het leger was hun leven. Wie zijn ze, zonder pak, na hun militaire uitzendingen? Eerlijk en kwetsbaar praten ze over hun demonen en hoe ze na hun vredesmissies weer aansluiting proberen te vinden in de burgermaatschappij.
22 juni | 22.15 uur | NPO 2
We zien Roy, die altijd ‘aan’ staat, alles in de gaten houdt. Maar eigenlijk wil hij maar één ding: rust in zijn hoofd. En Peter, militair verpleegkundige op negen missies, die onmiddellijk de angst in de ogen van veteranen herkent, waarachtige angst. Jaap mediteert en zingt om zijn gedachten onder controle te houden. Jamal kijkt terug op een mooie tijd, ‘maar het heeft ook veel ellende gebracht'.
Na hun diensttijd zijn deze mannen psychisch volledig vastgelopen. Velen raakten hun gezin en familie kwijt en vluchtten in alcohol- of drugsverslaving, geweld of worden gekweld door gedachten aan zelfdoding. Ze vinden hulp en onderkomen op De Thuisbasis, een opvangplek in de Drentse bossen, voor deze specifieke groep opgericht door oud-veteranen. Ze vinden er kameraadschap en het vaak woordloze begrip voor wat ze hebben meegemaakt.
Peter op 'De Thuisbasis'
Stoere mannen die het lef hebben om kwetsbaarheid te tonen. Hun dagelijks gevecht om gewoon te functioneren en de veerkracht om, weliswaar beschadigd, terug te keren in de burgermaatschappij. Dat heeft me enorm aangegrepen, zonder hun inzet en openheid had ik deze documentaire nooit kunnen maken." - Marjoleine Boonstra, filmmaker
Hoe is het om te worstelen met PTSS? En welke onverwerkte trauma's dragen deze veteranen met zich mee? Marjoleine Boonstra verbeeldt hun intense ervaringen. De voice-over teksten, voorgedragen door Pierre Bokma, laten je recht in de ziel van de veteranen en hun dagelijkse worsteling met PTSS kijken.
Over de Thuisbasis Veteranen
Thuisbasis Veteranen levert beschermd wonen voor militaire veteranen (en andere geüniformeerden) met PTSS die door hun opgelopen problematiek niet meer zelfstandig kunnen functioneren in het dagelijkse leven. Naast beschermd wonen biedt Thuisbasis Veteranen ook de mogelijkheid om ambulante begeleiding te ontvangen. Tevens is er de mogelijkheid voor een Time-out plek. De Thuisbasis Veteranen is opgestart door en voor veteranen.
De veteranen
Roy
Roy zat vanaf zijn achttiende al in dienst, defensie was zijn leven. Nu is hij op zoek naar wie hij is zonder zijn militaire pak. Het liefst wil hij ervaringsdeskundige worden, maar dan moet hij eerst zelf stabiel zijn. PTSS heb je niet alleen, ook zijn gezin lijdt eronder.
Peter
Peter is als militair verpleegkundige negen keer op vredesmissie geweest, waaronder naar Libanon, Cambodja en Rwanda. Er zijn momenten geweest waarop hij dacht: ik doe het niet meer. Maar hij ging door. Totdat het te laat was. Peter staat nu op het punt om het veteranenhuis te verlaten. En gaat proberen zelfstandig te wonen in de buurt van zijn twee zonen.
Jaap
Jaap mediteert en zingt om zijn gedachten onder controle te houden. "Mission First, dus niet zeuren, doen wat je opgedragen wordt en emoties uitschakelen." En dat deed hij als goed militair, maar moreel is hij beschadigd. Hij zoekt nu zijn eigen weg, deels in eenzaamheid en stilte.
Jamal
Jamal is achttien jaar militair geweest. Het was een mooie tijd, maar het heeft hem ook veel problemen opgeleverd. Hij heeft net een eigen huis gekocht en gaat daar wonen met zijn dieren en proberen weer een normaal leven te leiden.
Dave
Dave is trots op zijn missie in voormalig Joegoslavië. Zijn medicijnengebruik onderdrukte zijn emoties, maar het maakte hem ook agressief, met de nodige gevolgen voor zijn gezinsleven. Nu probeert hij zonder medicatie door het leven te gaan en merkt dat hij hierdoor weer dichter bij zijn gevoelsleven komt te staan.
Deze film ging in première op Movies that Matter (24 maart - 1 april) en wordt op televisie uitgezonden op 22 juni om 22.15 uur op NPO 2. De documentaire werd genomineerd voor een Dutch Movies Matter Award op het festival.