Flip maakt een serie over een transgender in transitie

Je kunt Flip misschien kennen van zijn rol als Doris in de serie Anne+, een serie over het leven van een lesbisch meisje in Amsterdam. Nu staat hij als regisseur achter de camera om het verhaal te vertellen van een jonge jongen in transitie die naar Amsterdam verhuist voor een tussenjaar. Onder begeleiding van het team van Anne+ maakt hij de eerste aflevering van de serie Selfmade Man voor de Serie Contest van 3LAB.

Op dit moment zijn er nog niet veel Nederlandse series waarin transgenders een hoofdrol spelen. “Ik keek als kind wel naar de serie Hij is een zij," vertelt Flip. "Maar daar kreeg ik eigenlijk een beetje een vertekend beeld van. Ik had het gevoel dat je er al jong bij moest zijn. Je ziet daarin mensen die vanaf hun tiende naar een psycholoog gaan, hormoonremmers nemen en dan zijn ze ‘af’, dan zijn ze ‘echt'. Zo ging dat bij mij absoluut niet.”

Flip begon pas rond zijn zestiende na te denken over zijn genderidentiteit. Het voelde alsof dat niet kon, alsof hij al te laat was. Hij denkt dat als hij meer verhalen had gezien, hij het niet zo lang had weggedrukt en hij misschien wel minder had getwijfeld.

De hoofdrol in de serie wordt gespeeld door Matthew Schwarz, die ook meedacht over het verhaal van de serie. Flip vond het heel belangrijk dat de hoofdrol ook daadwerkelijk door een trans acteur gespeeld zou worden. “We hebben in Nederland goede acteurs die alles kunnen spelen, daar ligt het niet aan," zegt Flip. "Maar omdat er nog zo weinig films en series hierover zijn, wil ik dat mensen niet iemand zien die voor de vorm een pakje of jurk heeft aangetrokken. Ik wil dat het personage wordt gespeeld door iemand die het echt begrijpt.”

Ook op de set wilde Flip een veilige omgeving creëren, daarom vroeg hij meerdere trans jongens om te komen helpen als productieassistent. Van portofoons rondbrengen, tot auto’s parkeren en kopietjes maken, het maakte niet zo veel uit wat ze precies deden, Flip wilde ze erbij. “Naast een veilige omgeving had ik zo ook meteen een paar extra ogen die mee konden kijken. Het was heel fijn om op de set al te horen dat zij situaties in de serie ook echt herkende.”

Elke aflevering van Selfmade Man begint bij een vraag van de genderpoli. Flip heeft hiervoor gekozen omdat transitie iets is wat veel complexer is dan veel mensen denken. “Een transitie is niet je naam aanpassen en een paar operaties ondergaan," vertelt de regisseur. "Iedere transitie is uniek. Sommige mensen willen een operatie, andere mensen willen alleen hormoonremmers. Het is niet zo dat er twee opties zijn waaruit je kunt kiezen: ‘optie man’ of ‘optie vrouw’ en dat er dan een stappenplan is die je moet volgen.”

Daarnaast geeft Flip aan dat het ook helemaal niet alleen om praktische zaken gaat. Het is ook een heel gedachtenproces waar je als mens doorheen gaat. “Ik hoop dat trans jongeren zich herkennen en denken: he, he, eindelijk een verhaal dat over mij gaat! Maar ik hoop ook dat mensen die nog bijna niks van transities afweten het interessant vinden."

Flip groeide op in Zuid-Limburg, dat was niet altijd even makkelijk. Tijdens het maken van de serie dacht hij veel terug aan zijn klasgenoten in het zuiden. “Ik zat op een school waar iedereen dezelfde skinny jeans en Uggs droeg," vertelt Flip. "Ze vonden mij raar, ik was toen nog lesbisch, droeg jongenskleren, sprak met een Hollands accent in plaats van Limburgs en mijn ouders deden ‘iets met kunst’. Ik was een pretpakket aan dingen die ze raar vonden.

"Ik dacht toen wel eens: als ze het concept 'Hollander zonder Limburgs accent' al niet snappen, dan gaan ze het concept ‘non-binair’ of ‘gender-fluïde’ ook echt niet begrijpen.”

Hij denkt dat er misschien meer ruimte was voor zijn klasgenoten om hem te accepteren zoals hij is, als er meer tv-progamma's, series of artikelen over gender waren geweest. Overigens merkt Flip ook dat zelfs als mensen het wel accepteren het nog wel eens kan schuren.

“Toen ik naar Amsterdam verhuisde kwam ik ineens allemaal mensen tegen die het 'heel erg leuk' vonden voor mij. Dat is een beetje gek, ik vind er ook niet zo veel van of jij man of vrouw bent. Ik kende die mensen dan pas een paar uur en ineens barst er een vragenvuur los: of ik dan al een piemel heb, of mijn ouders er oké mee zijn, waar ik dan op val.”

Flip denkt dat de intenties van die mensen "honderd procent goed zijn", maar dat de uitwerking vaak wat ongelukkig is. Je gaat iemand die je net kent niet naar zijn of haar geslachtsdeel vragen. In zijn serie heeft hij daarom een personage verwerkt die al die vragen aan Mason stelt. Uiteindelijk hoopt hij dat de mensen die dit soort vragen stellen inzien dat Mason ook maar gewoon een mens is en helemaal niet zo veel van ze verschilt.

Als iemand je vertelt in transitie te zijn, te gaan of te zijn geweest, heeft Flip een paar tips voor je. Dit zijn vragen die je kunt stellen.

"Dit is een hele fijne vraag om gesteld te krijgen," zegt Flip. Met zo'n vraag weet je of iemand graag met 'hij', 'zij' of het non-binaire 'hen/hun' wil worden aangesproken. Zeg je het een keer verkeerd? Geen paniek! Probeer het gewoon de volgende keer juist te doen.

Logisch dat je vragen hebt, als jij nog niet zo veel weet over wat transgender zijn precies inhoudt. "Het is goed om te checken of iemand zich veilig voelt om jouw vragen te beantwoorden. Het is ook zo persoonlijk en afhankelijk van het moment welke vragen mensen willen beantwoorden, dat ik geen handboek met vragen kan geven die je mag stellen. Maar checken of iemand je vragen zou willen beantwoorden is altijd een goed begin! Zeker als je de ander ook ruimte geeft om 'nee' te zeggen."

Is het antwoord "Nee"? Op internet is veel informatie te vinden, bijvoorbeeld bij onze vrienden van NPO Kennis.

Tot slot kun je natuurlijk gewoon allemaal dingen aan iemand vragen die je ook aan elk andere persoon zou stellen die je net ontmoet. "Wat zijn je hobby's? Waar zat je op school? Wat voor werk doe je? Met die vragen kun je nooit de mist in gaan, haha."

De serie Selfmade Man is nu te zien bij 3LAB. 

Deze productie is gemaakt door ons jongerenplatform bij 3FM. Samen met de dj's en andere programma's van 3FM zetten zij belangrijke onderwerpen voor jongeren op de agenda. Wil je ook iets agenderen? Mail naar socialmatters@3fm.nl.