Wanneer je Nazmul ontmoet, voel je je gelijk op je gemak. Hij zwaait enthousiast in het rond en loopt zelfverzekerd op zwartgelakte hakjes en knalgeel broekpak door de straat. Zijn hals en oren zijn bedekt met fonkelende blingbling-sieraden en in zijn haar schittert een kleurrijk sjaaltje. Hij is sociaal, knoopt makkelijk gesprekjes aan en spreekt je graag aan met ‘schat’ of ‘meisjeeee’.
De coming-out van Nazmul Zaman (27) transformeerde hem van grijs muisje naar zelfverzekerde queer met een flamboyant uiterlijk. "Ik ging dragen wat ík wil. Felle kleuren, sjaaltjes en blingbling-sieraden. Door helemaal mezelf te kunnen zijn heb ik oprecht van mezelf leren houden."
Uitgescholden
Nazmul durfde niet altijd zo excentriek te zijn, vertelt hij. "Ik was altijd al anders dan de rest, werd gepest en uitgescholden. Ik wilde geen homo zijn en dacht dat ik mijn klasgenoten wel het tegendeel kon bewijzen. Toen ik vijftien was vroeg ik mezelf af: waar ben ik nou eigenlijk mee bezig? Ik wist dat ik gay was en kwam uit de kast."
Na zijn coming-out maakte Nazmul qua uiterlijk een transformatie door. "Tot mijn vijftiende droeg ik alles wat mijn moeder voor me kocht. Ik had een brilletje, zo’n grote Kipling-tas en donkere coltruien. Vanaf mijn coming-out ben ik echt gaan dragen wat ík wil. Van het salaris van mijn eerste baantje kocht ik voor 150 euro aan sjaaltjes. Daarna experimenteerde ik met kleding met felle kleuren en dacht: wat staat dit leuk! En toen is het hélemaal uit hand gelopen," schaterlacht hij.
Meer zelfverzekerd
Nazmul stond bekend als dé gay van Leeuwarden. "En die titel droeg ik met trots!" Vanaf het moment dat hij uit de kast kwam voelde hij zich zelfverzekerder. "Niemand kon me iets maken. Als iemand me uitschold voor homo reageerde ik met: 'Ja, dat klopt!' Helemaal mijzelf kunnen zijn, voelde goed. Daardoor heb ik oprecht van mezelf leren houden."
Later raakte Nazmul ook betrokken bij COC Nederland. "Ik ging eerst zelf naar LHBTQIA+-bijeenkomsten voor jongeren in Friesland. Later ging ik ze zelf organiseren en deed ik ook in andere plaatsen vrijwilligerswerk voor het COC."
Eerste GSA van Nederland
Toen het COC bezig was met het starten van GSA’s (Gender & Sexuality Alliances) in Nederland, benaderden ze Nazmul met de vraag of hij de eerste van Nederland in Friesland wilde starten. “Dat vond ik een grote eer. Ik bracht op mijn eigen school een heel divers groepje bij elkaar. Denk aan transgenders, gays, maar ook hetero’s en mensen met verschillende culturele achtergronden. Ik wilde laten zien dat je niet per se een LHBTQIA+’er hoeft te zijn om je in te zetten voor een veilige school.”
Nazmul is ook nauw betrokken bij het ontstaan van de eerste Paarse Vrijdag. "Een vriendin ging voor haar studie naar Amerika en vertelde bij terugkomst over Spirit Day, een dag waarop mensen paars dragen om LHBTQIA+-jongeren te steunen en zich uit te spreken tegen geweld. Dat vond ik zó tof, dat ik het COC benaderde en hen voorstelde om dit ook in Nederland te organiseren. Het balletje ging rollen en uiteindelijk heb ik ervoor gezorgd dat Paarse Vrijdag in 2010 voor het eerst gevierd werd in Nederland. Daar ben ik heel erg trots op. Het voelt echt als mijn kindje."
'Homoseksualiteit is een taboe'
Hoewel Nazmul steeds actiever werd in de LHBTQIA+-community, wisten zijn ouders nog niet van zijn coming-out. Dat deed hij pas toen hij achttien was. "Mijn moeder moest huilen. Ze vond het jammer dat ik het haar niet eerder had verteld, dan had ze me kunnen helpen."
"Ik kwam thuis pas laat uit de kast, omdat mijn ouders uit Bangladesh komen en ik Bengaals-Islamitisch ben opgevoed. Homoseksualiteit is een taboe binnen deze cultuur. Ik was bang dat als ik open zou zijn, ik in de problemen zou komen. Daarom heb ik het pas vertelt toen ik niet meer thuis woonde."
Maar Nazmuls ouders reageerden verrassend goed. "Mijn vader zei: 'Het is even wennen voor ons, maar we houden nog steeds van je. Geef ons de tijd om het te accepteren.' Daarna vertelde mijn vader mij een verhaal van vroeger uit Bangladesh, dat er in zijn dorp een man woonde die zich als vrouw kleedde en dat deze persoon er ook gewoon bij hoorde. Het betekent veel voor me dat hij dit vertelde om mij op mijn gemak te laten voelen."
Bengaals en niet-hetero
Nazmul heeft altijd geworsteld met zijn biculturaliteit in combinatie met uit de kast komen. En hij weet dat hij niet de enige is. "Binnen sommige culturen is niet-hetero zijn nog steeds een taboe. Zoals ik mijn cultuur. Ik denk dat er in Nederland tweeduizend Bengalen wonen en ik ken geen één LHBTQIA+’er. Daarom vind ik het belangrijk om te laten zien dat er ook Bengaalse LHBTQIA+’ers zijn."
"Ik stond wel bekend als dé gay van Leeuwarden, maar ik omschrijf mezelf liever als polyseksueel. Dat houdt in dat ik ook op transmannen val of op mensen die zich als non-binair identificeren. Ik val dus op personen die een fysiek-masculine uiterlijk hebben."
Inzetten voor de community
Nazmul zet zich met liefde in voor de LHBTQIA+-community. "Wat ik voel van binnen en wie ik wil zijn, draag ik naar buiten. Ik ben wie ik ben en ben daar zelfverzekerd over. En dat gun ik iedereen."
3FM powered by Human
Deze productie is gemaakt door ons jongerenplatform bij 3FM. Samen met de dj's en andere programma's van 3FM zetten zij belangrijke onderwerpen voor jongeren op de agenda. Wil je ook iets agenderen? Mail naar socialmatters@3fm.nl