Zo sta je op tegen online discriminatie

Verloove is projectleider van #datmeenjeniet, een project van Movisie samen met Diversity Media en Hogeschool Inholland. Ze weet precies wat een handige aanpak is voor het bestrijden van online discriminatie. In eerste instantie is het belangrijk dat je aangeeft dat het om discriminatie gaat. Vervolgens kan je iemand daarop aanspreken. Hierbij werkt een zachte aanpak het best, volgens Joline, waarbij je iemand aanspreekt op positieve waarden en normen of persoonlijke kenmerken.

“Stel dat je iemand op je timeline een racistisch bericht ziet delen, dan kun je diegene daar in een privébericht op aanspreken. Je zou dan tegen diegene zoiets kunnen zeggen als: 'Ik weet dat jij gelijk behandeling ook belangrijk vindt, dus daarom sta ik te kijken van deze opmerking. Weet je wel hoe dit overkomt'." 

Wat bovendien goed werkt, is het delen van ervaringen om zo het inlevingsvermogen van de ander te versterken. Ook is het belangrijk om te zeggen wat het met je doet. In het echt zie je direct de reactie van de ander, maar online is dit een ander verhaal. “Bij discriminatie zet je eigenlijk iemand anders tegenover jezelf. Dus je ziet de ander als een andere groep. En eigenlijk wil je dat die beelden van jezelf die van de ander meer gaan overlappen.” 

"Zo wordt de ander emotioneel en cognitief betrokken bij het verhaal en kan die zich meer identificeren met jou," volgens Joline. "Feiten zijn niet erg effectief. Mensen laten zich daarmee niet makkelijk overtuigen, dus je kunt beter vragen stellen.”

Als je zelf een haatcomment ontvangt, is het goed om hier een screenshot van te delen en te vertellen wat het met je doet. “Een van de jongeren die wij begeleiden had een screenshot geplaatst van een ongelofelijk haatcomment over een gezichtsafwijking. Dat maakt wel weer dat je je wat meer gaat inleven,” zegt Joline.

Het delen van stereotyperingen werkt weer niet effectief. "Als je herhaaldelijk het beeld ziet van homomannen met roze en glitters, maak je op een gegeven moment zelf die associatie als je in een heel andere context iemand hoort vertellen dat hij homoseksueel is."

Het is volgens Joline belangrijk om in te grijpen. “Als je toekijkt, geeft dat mogelijk het beeld dat discriminatie normaal is waardoor het toeneemt.” Daarom kun je dus beter mensen aanspreken op online discriminatie. “Als diegene daarvoor open staat, kan hij misschien de volgende keer zijn gedrag aanpassen. Het kan natuurlijk ook zijn dat mensen helemaal geen schuldgevoel krijgen, maar dan nog kan het ingrijpen wel heel zinvol zijn omdat je daarmee de sociale norm neerzet dat discriminatie niet acceptabel is.”

En naar die norm willen ze ook toe met #datmeenjeniet. Met Black Lives Matter blijkt dat er al steeds meer een tijdsgeest is waarin vooral racisme niet meer geaccepteerd wordt. “We willen elkaar op basis van gelijkwaardigheid ontmoeten en natuurlijk mag het schuren, maar ik denk dat het gewoon heel duidelijk is dat ook discriminatie, offline én online, niet langer acceptabel is.”

Bij #datmeenjeniet krijgen drie groepen jongeren - ieder jaar start een nieuwe groep - begeleiding in het opstaan tegen discriminatie. Deze jongeren heten ook wel 'upstanders'. Ieder bestrijdt een of meerdere vormen van discriminatie. Hierbij kun je denken aan seksisme, lhbt-discriminatie, racisme en validisme (discriminatie op beperking).

De jongeren krijgen hiervoor workshops over wat wel en niet werkt bij online reageren en ontwikkelen of verscherpen zo een eigen strategie. Door t-shirts aan te trekken met #datmeenjeniet en dit te delen op sociale media proberen influencers en upstanders mensen bewust te maken van online discriminatie en hen aan te sporen om daartegen in opstand te komen.