Manu van Kersbergen richtte zich vanuit hiphop op de spoken word-scene, had een FunX-radioprogramma genaamd SPOKEN en geeft les aan de Nederlandse Pop Academie. Deze woordkunstenaar was dan ook de aangewezen persoon om voor 3FM Tussenuur Slam veertien spoken word-artiesten te selecteren. Het eindresultaat? Een reeks urgente en diverse slams die je bij blijven.
Samen met NPO 2 Extra geven 3FM Tussenuur en Human jonge woordkunstenaars een podium om hun verhaal te doen. Curator Manu van Kersbergen gaat samen met ons op zoek naar nieuw talent.
Spoken word heeft geen opsmuk en geen ruis
Je bent je vanuit hiphop gaan richten op spoken word. Waarom?
'Toen ik begon met hiphop was ik 16 of 17 jaar. Ik had een heftige drang om de ideeën die in mij leefden te ventileren. Ik wilde zonder concessies te doen een verhaal vertellen. Vanuit de hiphopmuziek voelde ik me verbonden met tekstualiteit. Ik vond dat het virtuoze tekstgebruik binnen hiphop erg onderbelicht was en besloot een radioprogramma rondom spoken word en de tekstualiteit binnen het hiphop-genre te ontwikkelen op FunX. Eigenlijk bracht mijn voorliefde voor het schrijven in combinatie met het voordragen me automatisch in contact met spoken word.'
Wat is de kracht van spoken word?
'Spoken word is één van de meest eerlijke disciplines die je maar kunt bedenken. Spoken word heeft geen opsmuk en geen ruis. Het is een vertelvorm die je verhaal direct bij de kijker of luisteraar laat. Door teksten te schrijven en deze te performen geef je ook voor jezelf betekenis aan de wereld om je heen. Iedereen heeft duiding nodig. Ik denk dat jezelf uiten en daardoor in touch komen met je eigen identiteit heel belangrijk is.'
Wat heb je geleerd van spoken word?
'Het begint allemaal bij taal. Op het moment dat je met woorden aan de slag gaat en door het maken van een verhaal betekenis kan geven aan deze gecompliceerde wereld is het voor de uitvoerder van waarde én hebben mensen die het horen er iets aan. Als artiest ga je je meer comfortabel voelen met taal in alledaagse situaties en zie je in dat sommige momenten vragen om andere manieren van communiceren en verschillende vormen van taalgebruik. De kunst van het overdragen van een verhaal is heel waardevol. Ook in de dagelijkse momenten.'
Wat is jouw rol bij Tussenuur Slam?
'Tussenuur, het jongerenplatform van 3FM, wilden graag meer doen met spoken word. Er werd mij gevraagd om na te denken over het concept spoken word op video. Dit stond nog geheel open. Ik vind zelf dat spoken word-video’s zonder enige vorm van muzikale of geanimeerde begeleiding heel leeg en karig overkomen. In een video mis je de performance, de spanning van het publiek en de interactie tussen de artiest en de zaal. Het leek me mooi om een extra laag toe te voegen aan de slams en kwam zo op het idee om muzikanten te vragen. Daarom zijn het slams met muzikale ondersteuning geworden.'
Hoe selecteerde je de artiesten?
'Ik wilde sowieso zeven mannen en zeven vrouwen in de videoreeks, simpelweg omdat er net zoveel mannen als vrouwen bezig zijn met spoken word. Daarnaast heb ik een variatie gemaakt in dichters met verschillende ervaringen en thema’s die ze liggen. Tenslotte lette ik op de urgentie van de boodschap en de energie die diegene heeft zodat we op dat gebied ook een goede mix hadden.'
Wat voor opdracht gaf je de artiesten mee?
'Gelukkig hebben we niemand hoeven beperken in hun artistieke vrijheid. Wel werkten we natuurlijk met een kader, waarbij tekst en muziek met elkaar in dialoog konden. Volgens mij heb ik vooral benadrukt bij de dichters dat ze op zoek moesten gaan naar een verhaal waarvan zij vonden dat het verteld moest worden.'
Heb je tips voor mensen die willen beginnen met spoken word?
'Doe waar je je goed bij voelt en wat jij graag zou willen doen. Ik ken jonge schrijvers die het afschuwelijk vinden om op een podium te staan. Concentreer je dan op papier. Als je wil performen dan moet je ernaartoe werken om voor grote groepen te staan. Zoals bij bijna alles, is ook bij het voordragen van een verhaal de tienduizenduren-regel van toepassing. Je moet het echt willen en het heel veel doen. Wat ikzelf aan mijn leerlingen meegeef is deze tip: maak dingen klein. Ga op zoek naar het detailniveau waaruit je een beeld kan creëren. Verder is het belangrijk om naar anderen te luisteren en je te laten inspireren met daarbij in gedachten houdende dat iedereen zijn eigen route heeft.'
Welke Tussenuur Slam vind jij het beste?
'Ik vind alle veertien portretten echt waanzinnig. Van Stryders voordrachten krijg ik sowieso kippenvel. Ik ben altijd fan van hem geweest. Het verhaal van Zaii is erg urgent. De beeldende poëzie van Lotte vind ik ook heel nice. Kortom, ik kan er geen beste uit kiezen. Tussenuur Slam was zo’n vette productie. Ik vind het heel tof dat Human het spoken word-genre omarmt. Het was een mooie samenwerking met Roberto Lobosco en Suzanne Witteman. Op naar de volgende serie!'