In de nieuwe Human-serie What’s The Right Thing To Do? gaat Michael Sandel op socratische manier in gesprek met millennials over morele dilemma's. Vijf vragen aan initiatiefneemster Daan Roovers.

Hoe is het idee ontstaan?
‘Het is eigenlijk voortgekomen uit een lang lopend gesprek tussen Michael Sandel, Marc Josten en mij. Wij hadden Michael een paar keer zien optreden en gingen nadenken hoe we zijn methode, waarin hij standpunten op de proef stelt door vragen te stellen, onder breder publiek konden verspreiden. Eerst hadden we het over online varianten, maar die hebben we eerst even in de ijskast gezet om een televisie-variant te ontwikkelen. Het idee paste goed bij onze big vision om de kwaliteit van het morele en politieke debat in Westerse landen aanzienlijk te verbeteren. Mensen meer laten nadenken over wat ze vinden en waarom ze dat vinden en hen leren die standpunten beter te articuleren.’ 

(Tekst gaat verder onder de afbeelding)


Waarom is dat debat zo belangrijk?
‘Democratie vereist betrokken burgers. Mensen hebben stemrecht, maar ze moeten vooral ook nadenken over hoe ze de samenleving vorm willen geven. Wat is rechtvaardig? Hoe belangrijk is vrijheid? Maar betrokkenheid vereist training en scholing. Die kunnen niet vanuit de politici zelf komen, want die hebben hun eigen politieke drijfveren. De methode van Sandel kan daarbij helpen.’

Wat hoop je dat het programma veroorzaakt?
‘Het gaat ons niet om een revolutie. Waar we op hopen is dat mensen zich door What’s The Right Thing To Do? in hun eigen opvattingen verdiepen en zien hoe die samenhangen of botsen met andere opvattingen. Uiteindelijk hopen we dat de discussie zich na de uitzendingen online voortzet via de kanalen van Brainwash en Human (volg ons daarvoor op Facebook en Twitter). De bedoeling is dat mensen openstaan voor elkaars opvattingen, hun eigen opvattingen op het spel durven te zetten en de discussie na het zien van het programma op een hoger niveau kunnen voeren. Beter nadenken over de grote morele vragen van deze tijd, daar gaat het om.’

(Tekst gaat verder onder de afbeelding)

Waarom is er gekozen voor deze deelnemers?
‘We hebben de deelnemers uitgebreid gescout. We wilden een gevarieerde groep, maar hebben wel gekozen om alleen met deelnemers uit Westerse landen aan de slag te gaan. Als je onder zo weinig als eenentwintig deelnemers verschillende nationaliteiten vanuit de hele wereld wil hebben, wordt het een soort songfestival – met een afvaardiging die een bepaald deel van de wereld vertegenwoordigt. Een belangrijke eis was ook dat de deelnemers uitstekend Engels konden en we hebben gezocht naar zowel pragmatische als principiële mensen. Het allerbelangrijkste was dat de deelnemers een open mind hadden: ze moesten hun opvattingen durven bevragen en ook van standpunt durven veranderen. Anders kom je in een discussie niet verder. Dan is het constant de ene mening tegen de andere.’  

Je studenten op de Universiteit van Amsterdam kregen een sneak peek. Hoe reageerden ze?
‘Erg enthousiast. Ze waren verbaasd en blij dat er überhaupt nog zo’n programma gemaakt kon worden: dat er nog geld en moeite wordt geïnvesteerd in een slow televisieprogramma. Ze zagen ook de behoefte aan een diepere discussie op moreel en politiek gebied. Wel vroegen ze zich af of de discussie zich online goed zou ontwikkelen, want zelf doen ze niet vaak mee aan discussies op Facebook. What’s The Right Thing To Do? zagen zij meer als een tegenhanger van online discussies. De studenten zien namelijk dat die discussies vaak oppervlakkig blijven en dat mensen online minder kritisch zijn op hun eigen opvattingen. Toch hopen we dat de mensen die online meediscussiëren door het programma geïnspireerd worden om het debat serieus aan te gaan.'

What’s The Right Thing To Do? wordt vanaf 16 juli elke zondag uitgezonden, om 19.20 uur op NPO 2. Klik hier voor meer informatie.