PVV saboteerde coalitievorming in Almere

Geert Wilders kondigde onlangs via Facebook aan, in 2018 aan zoveel mogelijk gemeenteraadsverkiezingen mee te willen doen. Tot nu toe deed de PVV in 2010 en 2014 alleen mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Den Haag en Almere. Ondanks grote verkiezingswinsten in beide gemeenten ging de PVV daar niet besturen. Omdat volgens een persbericht van de PVV ‘de partij door de politieke elite in de oppositie is gedrukt’.

In het programma Politicologica vertelt voormalig fractielid van de PVV Almere René Eekhuis dat die lokale afdeling vanwege politieke onervarenheid niet mócht besturen van Wilders en fractieleider De Roon. “Als grootste partij leidden wij de coalitiegesprekken. Die werden puur voor de vorm gevoerd. Raymond de Roon wist, dat geen enkele andere partij ons hoofddoekverbod zou accepteren. Alleen daarom hield hij aan dat verbod vast. Zodat wij niet konden besturen. En dat was precies zoals ze het wilden. Puur kiezersbedrog.”

De overige fractieleiders in Almere reageren verbijsterd. Wethouder Frits Huis van Leefbaar Almere: “Dat je gewoon de mensen die jou die negen zetels hebben bezorgd, eigenlijk in de maling neemt is het ergste natuurlijk. Een schoolvoorbeeld van weglopen.” Ook Alphons Muurlink, voormalig fractievoorzitter van de PvdA Almere, spreekt van kiezersbedrog: “De PVV is weggelopen van hun bestuurlijke verantwoordelijkheid. Zo konden ze vanuit de oppositie blijven roeptoeteren dat het allemaal anders moet.”

In de stad Den Haag wordt de PVV in 2010 uit het niets de tweede partij, achter de PvdA. Ook in de hofstad houdt de PVV vast aan het hoofddoekverbod. Boele Staal is destijds informateur. Als die het hoofddoekverbod juridisch wil laten toetsen heeft PVV-fractieleider Sietse Fritsma daar geen interesse in. “De PVV heeft zichzelf buiten de coalitie geplaatst door als eis per se vast te houden aan het hoofddoekjesverbod,” zegt Staal. De informateur reageert op een uitspraak van Wilders in De Telegraaf, waar de PVV-voorman zegt dat het hoofddoekverbod geen breekpunt is. “Als de heer Wilders daar een ander verhaal bij verzint, so be it”, aldus Boele Staal.

Geert Wilders heeft niet op het aanbod van wederhoor gereageerd. Als Politicologica tijdens de PVV-campagne in Spijkenisse Sietse Fritsma - voormalig fractievoorzitter van de PVV Den Haag - om commentaar vraagt, is zijn reactie: “Wij waren de tweede partij. Dus wij hadden ook geen kans om aan de coalitie deel te nemen. Dat lag niet aan ons. Wij sluiten zelf geen andere partijen uit. Maar je ziet nu bij deze verkiezingen wat er gebeurt: Wij worden uitgesloten.”

In de Politicologica-uitzending wordt ook onderzocht waarom Geert Wilders in 2012 zijn gedoogsteun aan het minderheidskabinet Rutte 1 introk en daarmee de regering liet vallen. Wilders beëindigde destijds abrupt de onderhandelingen in het Catshuis over extra bezuinigingen. Volgens Wilders deed hij dat omdat AOW’ers teveel koopkracht moesten inleveren. “Onzin. Dat had helemaal niets met de onderhandelingen te maken,” zegt voormalig PVV Tweede Kamerlid Jhim van Bemmel in de uitzending. “Dat was puur om Hero Brinkman een hak te zetten.” Brinkman verliet tijdens de Catshuisonderhandelingen de PVV en ging verder als eenmansfractie, tot ergernis van Geert Wilders. Volgens Van Bemmel blies Wilders het kabinet op, om Brinkman daarmee zijn zetel af te nemen. Van Bemmel: “Wilders eiste al binnen drie maanden nieuwe verkiezingen, zodat Brinkman te weinig tijd kreeg om een eigen, concurrerende partij te beginnen.”

Politieke tegenstanders framen de PVV sinds 2012 als ‘partij van de weglopers’. Volgens politiek commentator Tom-Jan Meeus van NRC Handelsblad wordt daarmee de achilleshiel van de PVV geraakt: “Het is effectief om Wilders daarmee te bestrijden. Hij legt een claim op het premierschap.”

Politicologica liet Kantar TNS peilen in hoeverre PVV-stemmers er belang aan hechten dat hun partij zal gaan regeren. 94 Procent geeft aan, het belangrijk te vinden dat de PVV in de regering komt. 73 Procent verwacht ook dat dat gaat gebeuren