'Metropolis voelt niet als werk'

Jasvinder is net terug van filmen en heeft de hele nacht doorgereden als we hem digitaal spreken. Zijn vaste standplaats is Jaipur, waar hij al ruim dertig jaar woont met zijn vrouw en twee kinderen. "Het begint al een beetje warm te worden hier, nu zo'n 20 graden," zegt Jasvinder. Het gebied rondom Jaipur is vooral woestijn, maar de stad zelf is heel veelzijdig. "Vol met creatievelingen en mensen van allerlei religies. Ik geniet van de stad," vertelt Jasvinder.

Jaipur is de hoofdstad van de Indiase westelijke staat, die bekend staat als Rajasthan. De stad wordt ook wel ‘de roze stad’ genoemd vanwege de vele roze gebouwen. Toen India nog een monarchie was, waren er meerdere koninklijke families; zogenoemde ‘Rajputs’. Zij reisden vaak af naar Parijs en vonden de Franse hoofdstad zo mooi dat zij hun eigen steden ook zo mooi gingen maken, naar Frans voorbeeld. Veel gebouwen werden zodoende roze.

“In 2012 kwam ik in contact met Metropolis nadat een vriend van mij - ook een journalist - mij het programma getipt had. Jullie waren op zoek naar een verhaal wat te maken had met leraren. Zo kwam ik op het verhaal van een lerares in New Delhi die kinderen in de sloppenwijken les gaf.

Ik heb voor veel tv-zenders gewerkt, maar het interessante aan Metropolis is dat het als enige programma zoveel verschillende onderwerpen aanbiedt. Héél erg verschillende. Nergens ter wereld vroegen mensen me om een reportage te maken over bijvoorbeeld leraren of het lichaam. Of over verschillende kinderen zoals recent de reportage die ik heb gemaakt over Google-kinderen. De onderwerpen zijn zo gevarieerd!

De aflevering over de Google-school kijk je zondag 24 april om 21:10 uur op NPO 2.

Ik ben al meer dan dertig jaar journalist en mijn beste reportage is bijvoorbeeld een voor Metropolis, die met de babyfabriek. In deze reportage ging ik naar een plek waar dames werden gehuurd, of eigenlijk hun baarmoeders. Het kreeg online bijna vijf miljoen views! Dat maakte me natuurlijk wel blij.

Ik kwam erop omdat Metropolis verhalen over moeders zocht. Ik pitchte dit verhaal waarin de moeders, vrouwen en jonge meisjes, werden ingehuurd om draagmoeder te zijn. Dat is de babyfabriek van India. Dit soort onderwerpen, vaak heel verschillend, worden van mij gevraagd. En ik geniet van het maken van reportages over deze prachtige onderwerpen. Zeker. Van jong tot oud, serieus tot gek, mens of dier centraal. Het mag allemaal.”

“Dat is heel zwaar. Metropolis komt altijd met mooie ideeën. Het juiste verhaal vinden is vaak lastig. Jullie hebben de hele wereld om uit te kiezen. Over de hele wereld, in alle landen zijn. Ik denk altijd dat andere correspondenten ook goede ideeën indienen. Dus de kwaliteit van mijn pitch is heel belangrijk. En als jullie laten weten dat ik het mag gaan maken, praat ik eerst met mensen om me heen, en andere journalisten. En dan zoek ik verder tot ik het perfecte verhaal vind. Als ik een hoofdpersoon heb praat ik met hen, stel ik ze op hun gemak, vertel ze over Metropolis en laat jullie reportages zien. Zo ga ik te werk.

Onlangs vroegen jullie hoe mensen willen sterven in jouw land. Dat vind ik heel moeilijk. Ik heb met vele mensen gesproken maar iedereen had een blanco gezicht. Ze hadden hier geen antwoord op. Mensen denken hier niet echt na over hoe ze willen sterven of hoe ze kunnen sterven. Daarom is het ook fijn wanneer jullie voorbeelden sturen in de vraag. Zoals mensen die interessante grafkisten voor zichzelf laten maken. Voor dit onderwerp vond ik een pension waar kamers aan mensen die dood willen beschikbaar worden gesteld. Ze bieden je een gratis kamer aan voor 21 dagen onder de voorwaarde dat je moet sterven in die tijd.”

“Ik denk dat ik in 2000 de Indiase 'Google-jongen' heb ontmoet. Zo’n acht jaar geleden speelde hij mee in Kaun Banega Crorepati (KBC) ofwel de Indiase-Hindi versie van het spelprogramma Who wants to be a Millionaire, gepresenteerd door de beroemde Indiase acteur Amitabh Backchan. Toen ik de kans kreeg om een verhaal te maken over opvoeden bedacht ik meteen dat de Google-boy een goed verhaal zou zijn. Alleen was hij zelf niet beschikbaar voor een verhaal maar wel de Google-school van zijn vader.

Een Google-boy of -girl is een kind dat zoveel weet dat het een encyclopedie lijkt, zoals Google. De kinderen worden op deze speciale school gezet omdat ze anders zijn dan de anderen. Ze wíllen leren en hun ouders pushen hen niet. Terwijl concurentie, ook onder ouders, eigenlijk wel de norm is in India.

De kinderen op deze school komen van vier omliggende dorpen, en hun ouders zijn vrijwel allemaal analfabeet en vrij arm. Velen van hen komen uit boerenfamilies. Het is een vrij normale school, niet heel chique of voor kinderen met rijke ouders. De school staat in boerengebied, landbouwgebied, met heel verschillende ouders. Ze willen dat hun kinderen uitblinken op welk gebied die kinderen maar willen, omdat ze elke mogelijkheid als een betere toekomst zien. Bijvoorbeeld op academisch gebied, maar kan ook op het gebied van sport. Zo is een van de kinderen sportman geworden tijdens de lockdown en heeft wel zes wereldrecords verbroken met push-ups! Ik heb genoten van het maken van deze reportage.”

“Toen ik er was, had ik niet het gevoel dat de concurrentie heel sterk was. Niemand van de kinderen wilde per se eerste of tweede van de klas worden. Ze willen vooral alles leren. Het belangrijkste is dat ik van dit verhaal heb geleerd is dat deze slimme kinderen willen genieten van hun studie, en dat studeren geen belasting voor hen is. De ouders verwachten dat ook niet, omdat zij zelf niet gestudeerd hebben. Ze hopen natuurlijk wel dat hun kinderen uitblinken in het vakgebied dat zij zelf leuk vinden. En ik kan me voorstellen dat je geïnspireerd raakt als je in een klas komt met dertig anderen die heel gemotiveerd zijn. Op andere Indiase scholen is dat wel een ander verhaal.

Elke ouder probeert z'n een toppositie te laten krijgen. Ze moeten bijvoorbeeld een baan bij de overheid krijgen. De grote bevolking van India is het grootste probleem. Dus een baan krijgen is lastig door de grote werkloosheid. Als je geen connecties hebt binnen een bedrijf is dat lastig aan te pakken. Goed werk is alleen voor toppers. Daarom zetten ouders hun kinderen onder druk om een goede carrière te beginnen. Ook ik wil dat mijn zoon van twintig jaar excelleert, hij moet een goede baan krijgen. Want wanneer ik sterf, wie zorgt er dan voor hem?”

In Metropolis zie je de wereld door de ogen van lokale journalisten, zoals Jasvinder. Kijk elke zondag rond 21:10 uur naar Metropolis op NPO 2 en blijf op de hoogte via onze Nieuwsbrief.