Het virus doet iets met de mentaliteit van de bevolking. Dat gaat om meer dan de herwaardering van wetenschap, zorg en onderwijs, waar mijn laatste dagboek over gaat. Je ziet het aan de blikken om je heen, op straat, en op de vele beeldschermen. Het leven is ernstig geworden. We dragen samen een last. Om een Romeinse term te gebruiken: mensen hebben gravitas gekregen.

Het leven is even geen lolletje en de lachebek is uit de mode. Cabaretier Micha Wertheim zwaait de immer goed geluimde Matthijs van Nieuwkerk uit met een massaal gedeelde doodschop en ik zie op de publieke zender heel veel herhalingen maar níet van de altijd vrolijke Frans Bauer in China.

Voor honderd bekende lachebekken wacht zelfs een volksgericht. Ze hebben een lied gemaakt om iedereen die vecht tegen het virus een hart onder de riem te steken. Het heet ‘De zon’. 

Human-hoofdredacteur Marc Josten vraagt zich af hoe we met mensheid, macht en media uit deze wereldwijde crisis komen. Daarom houdt hij op human.nl een persoonlijk ‘medialogisch’ verslag bij tijdens de corona-crisis.

'Neem nog een augurk'

Als het om hoon, boosheid en venijn gaat, overtreft dit initiatief het ooit zo belachelijk gemaakte Koningslied. TV-politievrouw Ellie Lust zit nu in het praatprogramma van Eva Jinek haar zonnelied te verdedigen. "Neem nog een augurk," zegt ze tegen haar critici.

Haar bedoelingen zijn zo goed, ze zal het nooit begrijpen. Tragisch hoe snel de tijdgeest van winnaars verliezers kan maken. Met de komst van het internet heeft beeldvorming de snelheid van het licht gekregen. Ellie en haar BN’ers-patrouille zijn blijkbaar de verkeerde mensen, op de verkeerde plaats in de verkeerde tijd.

© Ilvy Njiokiktjien / ANP Kippa

Marga Bult.

Marga Bult

Voormalig luv-zangeres Marga Bult maakt een omgekeerde beweging. Van vrijwel vergeten artiest is ze opeens terug in de volksgunst. Zij heeft zich vrijwillig aangemeld als verpleegster. De Telegraaf schetst in een halve zin het contrast met het honderdtal: ‘Des te meer respect is er voor Marga Bult’.

Sinds deze crisis doet het er toe wie, wanneer, waarom, welk lied zingt. Want dagelijks komen er nieuwe liedjes van troost en veerkracht uit die géén zure reacties krijgen. Toepasselijk is een zojuist op Spotify verschenen nummer van de Amerikaanse singer-songwriter Jason Isbell. Het heet:

‘What have I done to help?’

Het RIVM meldt vandaag 148 doden.

Marc Josten, hoofdredacteur van Human, was net begonnen met het vervolg op zijn boek 'Weerwoord' (2017), een journalistiek onderzoek naar de werking van publieke opinie. Titel en motto waren al klaar: 'Medialogica. Over macht, media en manipulatie'. Als beelden het van feiten winnen. In politiek, media en bedrijfsleven. Thuis en op de werkvloer.

Maar toen brak het Corona-virus uit. Het degradeerde de onderzoeksvraag van een belangrijke hoofdzaak tot een belangrijke zaak. De nieuwe belangrijke hoofdzaak is opeens: hoe komen we met mensheid, macht en media uit deze wereldwijde crisis? Omdat er nog geen horizon in zicht is, veranderde het boek tot nader order in dit corona-dagboek: Waarheid, leugen en gezond verstand in crisistijd.

Meer berichten over corona