28 april

Als Hans Teeuwen ook al begint met terugkijken, dan loert de nostalgie.
De cabaretier heeft geen zin in discussies over hoe het nu verder moet met zijn vak, meldt hij in NRC. Van mensen als Gijs Scholten van Aschat en Ramsi Nasr, die dat nadrukkelijk wél doen, neemt hij afstand.

Teeuwen kijkt liever zeven seizoenen Soprano’s terug, de bejubelde serie over een maffiabaas uit New Jersey die een psychiater nodig heeft. Zijn goed recht. Cultuurdragers zijn niet verplicht om zich via Mondo, of via een Brainwash Special in de Stopera tot het volk te richten.

Heerlijk bovendien, om je met een nootje en een glaasje onder te dompelen in series als Berlin Alexanderplatz, Breaking Bad, Heimat, Fargo, Twin Peaks of Ozark.

De eerste weken van de crisis laat ik deze terugkijk-trend wegens tijdgebrek aan me voorbij gaan. Tot een goede oud-collega mij via Facebook uitdaagt om tien albums te noemen die mijn smaak blijvend hebben beïnvloed. Kleine moeite, veel plezier. Ik stem toe, ook omdat de muziekkeuze aan iets appelleert waar ik te weinig tijd voor neem: introspectie.

Je komt op vragen als: Wat is beïnvloeding? Hoe ben ik geworden wie ik ben? Kies ik muziek van nu, of kies ik muziek uit mijn jongensdagen?

Door mijn hoofd schiet de Neder-rap van ‘De jeugd van tegenwoordig’, de wereld-rap van Kendrick Lamar en de moderne klassieke muziek van the National. Maar bij nadere beschouwing vallen ze af, want te recent. De koers van een schip wordt vooral op de eerste kilometers bepaald. Zo kom ik uit bij de allereerst muziek die ik hoorde: de Franse liedjes die mijn ouders draaiden. Van Juliette Greco, van Serge Reggiani en van Barbara, die in de jaren zestig al de bijnaam ‘Madame Nostalgie’ als droeg.

Tekst gaat door onder afbeelding

Van de initiatiefnemers op Facebook moet je ook iemand nomineren die het stokje van je overneemt. Het is dus een ordiniare kettingbrief. Nu houd ik daar niet zo van, maar het is nu eenmaal de spelregel en zonder die regel zou ik er zelf ook niet in verleiding zijn gebracht. Morgen ga ik mijn ruim twee jaar jongere zus nomineren, in mijn familiegelederen de meest regelmatige Facebookgebruiker, en kenner van de muziek uit onze gemeenschappelijke oertijd.

De keuze voor het album van Barbara en voor mijn zus als estafettemaatje heeft bij mij overigens weinig met nostalgie te maken. Het is meer een moment van inzicht. Hoe langer ik erover nadenk, hoe meer ik ervan overtuigd raak dat mijn leven tot aan de corona-crisis een permanente vlucht vooruit is geweest, een rollende sneeuwbal die almaar groter werd. Met een onbewuste strategie van: je verliest zo min mogelijk mensen onderweg, je neemt in je leven zoveel mogelijk nieuwe mensen mee. Met de blik vooruit, met de focus op persoonlijke groei. Het is een confronterend inzicht. Zo komen mijn vrouw en ik erachter dat we voor het eerst sinds decennia pas echt zelf klussen rond ons huis. Met drukke banen en jonge kinderen hebben we ieder vrij moment benut om ergens ver weg uit te puffen. Alles in het teken van de vooruitgang en groei.

Ik durf niet met zekerheid te zeggen of mijn inkeer duurzaam is. In dat opzicht ben ik net zo onvoorspelbaar als de rest van de maatschappij. Voorlopig ben ik wel van permanent reiziger in een huismens getransformeerd, of zoals publicist David Goodhart dat in zijn knappe BBC-filmpje uitlegt: van een ‘anywhere’ ben ik een ‘somewhere’ geworden. Zonder dat ik de politieke ideeën van deze plaatsgebonden persoon over te nemen (volgens Goodhart is een somewhere pro-Brexit en anti-migratie, zie onderstaand filmpje).

Uiterlijk begin ik op een oermens te lijken. Te bruin door overmatig gebruik van mijn buitenkantoor, te lang haar door het kappersverbod.

Misschien moet ik na het grote Human-debat in de Stopera maar eens tijd gaan maken om zeven seizoenen Flinstones terug te kijken.