De kersverse Denker des Vaderlands Daan Roovers zat op de tribune in de Rode Hoed bij het debat tussen Mark Rutte en Thierry Baudet. De verbazing die ze voelde, suddert nog na.
'Het is inmiddels ruim een week geleden, en bij de meeste mensen is het, net als bij mij, weer een beetje weggezakt, maar woensdagavond 22 mei zat ik in het publiek van het tv-debat Rutte-Baudet. Niet op de vloer in de zaal, maar hoog boven op het balkon in de Rode Hoed, het podium waar ik als freelance programmamaker aan verbonden ben.
Tekst gaat door na afbeelding
Pauw, Rutte en Baudet overduidelijk goed gemutst.
De Rode Hoed, waar veel en consciëntieus wordt gediscussieerd over welke programma’s we maken en welke we huisvesten, was deze avond niet de organisator maar in de eerste plaats de locatie van een debat, en van een gerenommeerd programma dat onder leiding staat van een gelauwerde anchor. Het leek me aanmatigend om vragen te stellen bij de journalistieke en redactionele capaciteiten van dit team.
De kritiek op de totstandkoming van het debat deel ik in grote lijnen, maar het leek me een ontkenning van de politieke realiteit om deze bijeenkomst te negeren. Uit een combinatie van persoonlijke en professionele drijfveren, meldde ik me aan voor de gastenlijst. Als een fly on the wall wilde ik aanwezig zijn en de sfeer proeven. En luisteren. Zeker als Denker des Vaderlands wil ik niet te zeer voorsorteren op linkse of rechtse standpunten. In mijn rol als Denker wordt mij voortdurend gevraagd wat ik van het ‘fenomeen-Baudet’ vind. En dan antwoord ik naar eer en geweten dat ik voor dat ‘fenomeen’ niet veel belangstelling heb. Ik ben geïnteresseerd in de kiezers, en, geïnspireerd door Hannah Arendt, in politiek en in de rol die het denken daarin kan spelen.
Tekst gaat door na banner
Daar zaten we, op het eerste balkon, grotendeels uit het zicht van de camera’s. Mijn twee collega’s en ik. En ik pakte mijn notitieboek. Bij het contextloos instarten van een, speciaal voor de Nederlandse markt, bewerkt filmpje van een Oostenrijkse extreemrechtse en antisemitische beweging werd duidelijk wat voor avond dit zou worden. Eén zonder weerwoord.
Dat Rutte ervoor koos hierop volkomen pragmatisch te reageren - het verzwakt je onderhandelingen in de provincie Zuid-Holland, Thierry - is gezien zijn doel van die avond om stemmen te winnen op rechts misschien te begrijpen. Onder geen beding zou hij die avond de morele kaart trekken. Maar dat een van de kroonjuwelen van de publieke omroep dit voor zijn rekening neemt, is journalistiek gezien onvertoond, en zeer kwalijk.
Tekst gaat door na afbeelding
Daan Roovers, op het balkon in de Rode Hoed, links naast vrouw die de handen voor haar ogen slaat.
En dat is nog maar het begin van de avond. De heren hadden er zichtbaar zin in. En zo ook het publiek. Omringd door dolenthousiaste, soms zelfs uitgelaten fans van VVD en FVD kijk ik met toenemende verbijstering naar het aanhoudende gejoel en de aanmoedigingen uit het publiek. Het is een uitje, een wedstrijd. De vloer van de Rode Hoed is omgebouwd tot een gladiator pit. Als op commando wordt er veelvuldig en machinaal geklapt.
Collega Marlies begraaft het grootste deel van de tijd haar hoofd in haar handen en verlaat na enige tijd het balkon. Ze blijkt er niet op gebouwd. Een van mijn (zwarte) collega’s is al voor het debat begon elders gaan zitten. En ik blijf op zoek naar het antwoord op de vraag hoe het denken in de politiek bevorderd kan worden.
Die avond blijft mijn notitieboek leeg.
In de bar na afloop klotst de tevredenheid van de drie heren tegen de plinten. Een schrale troost misschien dat een dag later dit het verslag van een achterhoedegevecht bleek te zijn.'