25 mei

De wereld van de technologie is zo’n beetje de enige die niet te lijden heeft onder de coronacrisis. Wetenschap en technologie zijn de pijlers die onze maatschappij in deze tijd overeind houden. We werken, doen boodschappen en houden contact met onze vrienden, en dus met de buitenwereld, vanuit huis, vanachter ons beeldscherm.

Behalve het gemak dient de technologie dezer dagen ook op een bijzondere manier onze veiligheid en gezondheid. Ons geloof in de almacht van God mag tanende zijn, in die van de technologie geloven we met een bijkans ontroerende standvastigheid. Zo stelt die technologie me ook in staat om samen met de redactie te werken aan de voorbereiding van Het Filosofisch Kwintet, dat de derde zondag van juni weer begint.

Dit seizoen gaat over Macht, Media en Manipulatie en de gevoeligheid van ons brein voor allerlei vormen van misleiding, ongeacht of die goed of anderszins bedoeld is. Ongeacht ook de afzender: van de politiek tot de commercie, van de wetenschap tot de verspreiders van complottheorieën. Het gaat onder andere over het gemak waarmee we ons in moeilijke tijden vastklampen aan richtlijnen van de overheid, maar ook over de vanzelfsprekendheid waarmee we ons overleveren aan bedrijven als Google en Facebook. En over hoe die daarmee ons politieke, sociale en publieke leven beïnvloeden en welke gevolgen dit kan hebben voor onder meer onze privacy. 

We naderen het einde van de maand mei. Dan moet de nieuwe corona-app die het kabinet wil invoeren ongeveer klaar zijn om te worden getest. In een overduidelijk en helder betoog waarschuwde filosoof Maxim Februari enkele weken geleden voor de gevolgen van het gebruik van een dergelijke app, niet alleen vanwege onze privacy, maar - belangrijker – vanwege het gevaar van ondermijning van de fundamentele beginselen van onze rechtsstaat.

Hij verwijst daarbij naar de recente ellende rond de Belastingdienst: “De toeslagenaffaire bij de Belastingdienst was niet zo’n ramp omdat mensen hun privacy kwijt waren, het was een ramp omdat aan onbetrouwbare data verregaande en foute conclusies werden verbonden. (…) De corona-app heet onderdeel te zijn van een ‘exit-strategie’, maar is in werkelijkheid deel van een ‘intro-strategie’. Er wordt een nieuwe manier van besturen geïntroduceerd.”  

Je kunt het natuurlijk afdoen als een complottheorie, maar laten we er in ieder geval niet te licht over denken.