'We moeten handelen, voor het menselijk project'

Volgens Davidson hebben we in het Westen genoeg rijkdom om meer mensen te kunnen herbergen. Overconsumptie is hier het echte probleem, vertelt hij op de moderne Amsterdamse universiteitscampus Science Park.

‘Met onze overconsumptie hebben we veel impact op het milieu. De impact die wij hebben met een gezin met een of twee kinderen in het Westen kan veel groter zijn dan die van een gezin met tien kinderen in een ontwikkelingsland. Je moet daarom kijken naar het geheel aan factoren dat bepaalt welke milieudruk we uitoefenen.’

‘In de formule voor milieu-impact spelen populatie, rijkdom en technologie een rol. Als technologie verbetert, kunnen we bijvoorbeeld meer voedsel produceren en kan onze aarde dus meer mensen aan. Als bevolking en rijkdom toenemen, groeit juist de milieudruk. Tegelijkertijd daalt het geboortecijfer vaak als het economisch beter gaat met een land.’

‘Technologie alleen zal misschien onvoldoende soelaas bieden. Populatie, rijkdom en technologie zijn alle drie knoppen waaraan je kan draaien om de impact op het milieu te verminderen. Ik vind het daarom jammer dat alle ogen gericht zijn op technologie.

Zeggen dat wij als land genoeg welvaart hebben, of dat we met genoeg mensen zijn is voor veel politici taboe. Dat zorgt ervoor dat er veel druk op die ene knop komt te staan. Dat gaat ons meer welzijn kosten dan als we ook aan die andere knoppen konden draaien.’

‘Als we meer hadden gedaan aan bevolkingsgroei in het verleden, had de huidige milieudruk niet zo hoog hoeven zijn. We hadden bijvoorbeeld meer kunnen doen aan de ongelijke welvaartsverdeling in de wereld. We hadden meer kunnen investeren in ontwikkelingslanden in educatie en emancipatie, of in beschikbaarheid van voorbehoedsmiddelen.

Want voor gedwongen sterilisatie en abortus, zoals in het verleden in China en India is gebeurd, ben ik absoluut niet. Een belangrijk moreel uitgangspunt is dat je mensen alleen mag beletten in hun handelen om schade aan anderen te voorkomen. En we schaden elkaar nu nog niet zoveel door het krijgen van kinderen dat dergelijk ingrijpen valt te rechtvaardigen.’

‘Meer dan de huidige ontwikkelingssamenwerking. Als welvaart bijvoorbeeld beter zou worden herverdeeld, zullen emancipatie en educatie meeliften. Maar welvaart voorbij de landsgrenzen verdelen is politiek heel lastig. Bovendien zou de overheid de juiste randvoorwaarden aan de vrije markt moeten opleggen. Een hoge heffing per uitgestoten ton CO2 kan bedrijven heel rap laten veranderen.'

‘Gek genoeg niet vanwege het belang van toekomstige generaties. Want wie die toekomstige mensen zijn hangt af van ons handelen nu. Stel je voor dat iemand vanuit de toekomst naar ons belt en zegt: “Tja, die storm is wel vervelend, maar grijp alsjeblieft niet in!” Want als wij wel ingrijpen en dus die storm voorkomen, heffen we daarmee ook de beller op.

In een andere toekomst bestaan andere personen. Ik vind dat we moeten handelen om de mensheid zich verder te laten ontwikkelen, vanwege de waarde van het menselijke project. Niet omdat toekomstige individuen daar recht op hebben.'

'Je kunt wel een voetbalclub supporten, maar als je vindt dat die club failliet mag gaan als jij er niet meer bent ben je geen echte supporter. Dat geldt in feite voor alles wat we in het leven werkelijk van waarde vinden.'

‘Als we ons niet technologisch ontwikkelen, onze consumptiedrift niet beteugelen, de welvaart niet herverdelen, en op gebied van bevolkingsgroei niet handelen, ontstaat wel een probleem. Dan is wel een doemscenario denkbaar met grote hongersnoden en geopolitieke instabiliteit. Het Westen zal dan veel moeite hebben om de rijke kasteeltjes in stand te houden.’