Prestatiedruk onder Studenten
De Publieke Tribune op NPO Radio 1

In deze uitzending van De Publieke Tribune spreekt Coen Verbraak met studenten en mensen uit het onderwijs over de toenemende prestatiedruk en stress onder studenten in het hoger onderwijs.
102. Prestatiedruk onder Studenten (17 juni 2023)
Aandacht voor de mentale gezondheid van studenten leek tijdens de coronaperiode groter dan ooit. Toch waren de zorgen over stress en prestatiedruk onder studenten in het hoger onderwijs er al veel eerder. Uit groot internationaal onderzoek uit 2018 bleek al dat het percentage leerlingen dat veel druk ervaart van schoolwerk sinds 2001 was verdubbeld. Ook het RIVM waarschuwde in 2018 al dat de toenemende mentale druk op jongeren en jongvolwassenen kon leiden tot meer burn-out(achtige) klachten. Vorig jaar bleek uit een eerste meting van het Trimbos-instituut dat bijna alle studenten in het hoger onderwijs stress ervaren en ruim de helft (62%) (heel) veel stress ervaart. Hoe problematisch is dit? En valt het tij nog wel te keren in onze prestatiegerichte samenleving?
'Ja', luidde het antwoord van het Trimbos-instituut deze week tijdens de presentatie van haar nieuwste rapport Harder, Better, Faster, Stronger?, over prestatiedruk en stress onder studenten in het hoger onderwijs. Coen Verbraak praat in De Publieke Tribune verder over dit onderzoek met onder meer studenten zelf. Welke impact heeft die toenemende prestatiedruk onder studenten in het hoger onderwijs? Wat kunnen hogescholen en universiteiten hier zelf tegen doen? En hoe kan onze maatschappij helpen bij het verlichten van mentale druk op de generatie van de toekomst?
Presentatie: Coen Verbraak
Redactie: Nina Ramkisoen en Sjoerd Alders
Eindredactie: Bram Vollaers
Verdiep je verder

Wat als je open bent over je psychische problemen?

Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs
In 2021 onderzocht het Trimbos instituut voor het eerst landelijk hoe het staat met de mentale gezondheid van studenten in het hoger beroepsonderwijs en op de universiteit. 51 procent van de 28.000 ondervraagde studenten ervaart psychische klachten als angst en somberheid, van wie 12 procent in ernstige mate. Hun mentaal welbevinden is niet in balans.

Studenten Onderzoeken Samen
Lieve Mark is ontstaan op initiatief van 7 studenten om na te denken over oplossingen voor de problemen die zij zagen bij hun medestudenten. In het najaar van 2020 stuurden zij enquêtes rond via Whatsapp om meer inzicht te krijgen in het welzijn van studenten tijdens de coronatijd. waar duizenden studenten op reageerden. Naast corona-gerelateerde problemen richtten ze zich ook op de prestatiemaatschappij en de krapte op de woningmarkt.
Te gast in deze uitzending
Daphne Pommé
Daphne Pommé is tweedejaars student pedagogiek aan de Fontys Hogeschool in Sittard en weet uit eigen ervaring welke impact stress en prestatiedruk hebben op haar als student. Ze is betrokken bij een studentenwelzijnsproject op haar hogeschool en gaf op woensdag 14 juni 2023 in het bijzijn van minister Dijkgraaf en koningin Máxima een presentatie over de achtergrond van en het leren omgaan met onzekerheid.
© Daphne Pommé/PrivécollectieSafa Berber
Safa Berber (21) is derdejaars student Economie en Rechten aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Hij is daarnaast bestuurslid bij STIP Studentenplatform en mentor van twee mentees via STIP Studentenplatform. Ook is hij mentor bij de academische pre-bachelor voor inburgeraars aan de Tilburg University. Vijf jaar geleden is hij vanuit Turkije naar Nederland gekomen met zijn ouders.
© Safa Berber/PrivécollectieJeroen Geurts
Jeroen Geurts (45) is sinds 2022 rector magnificus van de Vrije Universiteit Amsterdam, waar hij eerder hoogleraar Translationele Neurowetenschappen was. In 2018 ging hij terug de schoolbanken in voor een studie filosofie. In die tijd schreef hij een Engelstalige brief aan zijn studenten: Letter to my students: or how to become a good scientist. De boodschap: met hard werken en de juiste keuzes maken kom je er wel, en als je iets wil bereiken moet je zorgen dat je vooroploopt. Inmiddels werkt hij aan een vervolg, want terugkijkend vindt hij de brief te streng.
© Jeroen Geurts/NWOJolien Dopmeijer
Jolien Dopmeijer (40) is hoofdonderzoeker van het op woensdag 14 juni 2023 verschenen Trimbos-rapport Harder, Better, Faster, Stronger?, waarin niet alleen de oorzaken van prestatiedruk en stress onder studenten op het hbo en wo werden benoemd, maar ook de mogelijke oplossingen. Ze doet al meer dan tien jaar lang onderzoek naar de mentale gezondheid van studenten, eerst binnen het hoger onderwijs, later bij het Trimbos instituut.
© Jolien Dopmeijer/Privé-collectie