Meisjes van de Goede Herder

De Publieke Tribune op NPO Radio 1

© Fotoarchief Oud Zoeterwoude

In deze honderdste uitzending van De Publieke Tribune spreekt Coen Verbraak met drie vrouwen die in hun jeugd dwangarbeid hebben moeten verrichten in een van de kloosters van de Zusters van de Goede Herder.

Beluister de podcast

100. Meisjes van de Goede Herder (3 juni 2023)

Naaien, wassen, strijken en schoonmaken. Zes dagen per week. Onder streng toezicht en bedreiging van de nonnen. Het overkwam zo'n vijftienduizend meisjes in Nederland tussen 1860 en 1978. Zij zaten opgesloten in de rooms-katholieke kloosters van De Goede Herder, een soort jeugdzorg avant la lettre. De meisjes werden er heengebracht op last van de kinderbescherming door een moeilijke thuissituatie: na seksueel misbruik, de dood van een ouder, zwangerschap, verwaarlozing of geweld. Ze leefden in deze zogenoemde 'liefdesgestichten' met hoge muren eromheen, afgesloten van de buitenwereld. Ze mochten niet met elkaar praten, hadden geen achternaam of bezit, kregen geen onderwijs of loon en werden voor minder dan weinig opgesloten in het strafhok. 

In deze honderdste uitzending van De Publieke Tribune spreekt Coen Verbraak met drie vrouwen, die zelf zo'n klooster van De Goede Herder hebben doorstaan en ooggetuige zijn geweest van deze zwarte bladzij uit de Nederlandse geschiedenis. Hoe kijken zij terug op hun 'gestolen kindertijd'? En welke invloed heeft de dwangarbeid van toen op de rest van hun leven gehad?

Presentatie: Coen Verbraak
Redactie: Fleur Jurgens
Eindredactie: Bram Vollaers

Verdiep je verder

Te gast in deze uitzending

  • Roos te Riet

    Roos te Riet (1951) zat van 1962 tot 1967 opgesloten op landgoed Larenstein in Velp, waar een van de vijf 'liefdesgestichten' van de Zusters van de Goede Herder was gevestigd. Maar de liefde was er ver te zoeken. Ze kreeg er vanaf haar elfde een spartaanse opvoeding.

  • Lies Vissers

    Lies Vissers (1952) zat opgesloten bij de Zusters van de Goede Herder in Almelo van 1966 tot 1969. 'Het was werken, bidden, slapen,' zegt ze over Huize Alexandra, dat bekend stond als het Siberië van de Goede Herder.

    © Lies Vissers/Privécollectie

  • Joke de Smit

    Joke de Smit (1946) was dertien jaar toen ze naar de Zusters van de Goede Herder in Bloemendaal werd gestuurd. Na twee weglooppogingen belandde ze in het strengere klooster van Zoeterwoude, waar 'tehuis voor gevallen meisjes' op de muur stond geschreven.