Psychisch Geweld

In oktober 2019 werd Israel van Dorsten (1994) wereldnieuws, toen hij zijn ouderlijk huis in het Drentse Ruinerwold ontvluchtte en in een café in het dorp om hulp vroeg. Jarenlang leefden hij en zijn broers en zussen met hun vader in totale afzondering van de buitenwereld. Samen met zijn zus en twee oudste broers werkte Israel mee aan De kinderen van Ruinerwold (2021, BNNVARA) een docu-serie die in 2021 veel indruk maakte.

Sinds hun verhaal de wereld over ging is er veel aandacht geweest voor het fysieke en seksuele geweld op de boerderij. De emotionele en psychische mishandeling waar de kinderen jarenlang slachtoffer van zijn geweest lijkt niet te worden gezien. Wat Israel betreft zouden we voor die onzichtbare gevangenschap meer aandacht moeten hebben.

Sasha Haasnoot (1999) is enkele jaren geleden slachtoffer geweest van psychisch geweld. Jarenlang voelde ze zich onterecht schuldig en nog steeds heeft het grote impact op haar leven.

In september 2021 schreef ze een persoonlijk stuk over onder meer haar eigen ervaringen. "Ik heb lang geworsteld met schaamte, mede omdat dierbaren mij de schuld gaven. Hoe kon ik hem zoveel macht geven om mij te vernederen? Dit overkomt jou als sterke en onafhankelijke vrouw toch niet?" Ze maakt bezwaar tegen het heersende beeld dat vrouwelijke slachtoffers van geweld vaak financieel afhankelijk zijn, niet sterk zijn en uit een gebroken gezin komen. "Mannelijke slachtoffers worden nog meer gestigmatiseerd. De realiteit is echter dat het iedereen kan overkomen."

Nadat de Schiedamse gemeenteraad begin 2021 unaniem instemde met het initiatiefvoorstel Stop Huiselijk Geweld, kwam er op initiatief van raadslid Sun Yoon van Dijk (1983) een werkgroep die in gesprek ging met beschermpartners uit het veld rondom onder meer psychisch geweld.

Omdat ze het belangrijk vindt dat het onderwerp geen taboe blijft, besluit Van Dijk nu zelf ook open te zijn over haar eigen ervaringen: "Ik heb dat in de politiek nooit durven zeggen. Ik dacht lang dat mijn verhaal er niet toe deed, omdat het om het bredere maatschappelijke probleem ging. Maar mijn verhaal is wel de reden geweest dat ik ermee aan de slag ben gegaan. Het is voor mij een hele lange zoektocht geweest om überhaupt zelf te beseffen dat ik slachtoffer ben geweest van psychisch geweld."

Van Dijk werd in 2021 genomineerd voor de Aanmoedigingsprijs Emancipatie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vanwege haar inzet om huiselijk geweld aan te pakken.

Psychische mishandeling is één van de grootste geweldsproblemen van Nederland. Toch staat het nauwelijks op de politieke agenda. Onbegrijpelijk, wat Tako Engelfriet betreft, want aan de heftigste geweldsincidenten en familiedrama's gaat vaak vergaand psychisch geweld vooraf.

Als voorzitter van stichting Het Verdwenen Zelf zet hij zich in voor slachtoffers van emotionele en psychische mishandeling. Want, zo stelde hij vorig jaar in een opinie-stuk in Het Parool, "zolang psychisch geweld zo onbekend is, zullen er onnodig slachtoffers door blijven vallen. Soms zelfs met dodelijke afloop."