Als Taal je tegenhoudt
Hoe komt het dat er zoveel laaggeletterden zijn in Nederland?
Vanuit bibliotheek De tweede verdieping in Nieuwegein gaat Coen Verbraak samen met ervaringsdeskundigen in gesprek met onderwijsminister Dennis Wiersma over laaggeletterdheid in Nederland. Schrijver Abdelkader Benali luistert en denkt kritisch mee.
In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder dusdanig moeite met lezen, schrijven en/of rekenen dat zij niet goed kunnen meekomen in de maatschappij. Laaggeletterden voelen vaak veel schaamte en houden hun laaggeletterdheid verborgen. Terwijl het grote invloed kan hebben op je zelfvertrouwen, persoonlijke ontwikkeling, financiële situatie en gezondheid. Ze zijn vaker ziek, hebben meer moeite met werk vinden en behouden, en hebben vaker financiële problemen.
Hoe komt het dat er zoveel laaggeletterden zijn in Nederland? Waar lopen mensen die moeite hebben met lezen en schrijven tegenaan op het gebied van werk, financiën en gezondheid? Wat heeft deze diverse groep nodig, en hoe bereik je hen ondanks de schaamte? En hoe zorg je ervoor dat laaggeletterdheid niet van generatie op generatie wordt doorgegeven?
De eerste stap naar leren lezen en schrijven is vertrouwen, het is belangrijk dat je het gevoel hebt dat je geheim bij de ander in goede handen is
Op de tribune
Dennis Wiersma
Dennis Wiersma (1986) is sinds januari 2022 minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs in kabinet-Rutte IV.
Truus Reijnen
Truus Reijnen is ervaringsdeskundige en hield door schaamte vijftig jaar lang verborgen dat ze moeite heeft met lezen en schrijven.
Femke Reijnen
Femke Reijnen is naast de dochter van Truus Reijnen ook NT1-docent (voor mensen met Nederlands als eerste taal).
Saïda Gropstra
Saïda Gropstra is ervaringsdeskundige en kon lange tijd goed verborgen houden dat ze niet goed kon lezen en schrijven, totdat ze in de knel kwam op haar werk.
Gina van den Berg
Gina van den Berg is medwerker van bibliotheek De tweede verdieping in Nieuwegein en zet zich daar in om laaggeletterdheid tegen te gaan.
Geke van Velzen
Geke van Velzen is directeur van Stichting Lezen en Schrijven, de organisatie die zich inzet om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland kan lezen, schrijven, rekenen en omgaan met een computer of smartphone.
Abdelkader Benali
Abdelkader Benali is schrijver en groeide zelf op in een taalarm milieu. Als kind ging hij overal mee naartoe met zijn Marokkaans sprekende moeder, om haar te helpen met de Nederlandse taal.
Verdiep je verder
Waarom is lezen belangrijk
Van menukaarten en bijsluiters tot brieven van de overheid en social media: tekst is overal om ons heen. Om goed mee te kunnen komen in de samenleving, is het dus belangrijk dat je begrijpt wat er staat. Toch lezen we gemiddeld steeds minder en daalt onze leesvaardigheid. Jongvolwassenen van 20 tot en met 34 jaar lezen gemiddeld slechts een kwartier per dag. NPO Kennis maakte er deze story over.
De bibliotheek
Frans Bromet interviewt bibliotheekbezoekers en -medewerkers op geheel eigen en kenmerkende wijze en weet door goed te kijken én de juiste vragen te stellen persoonlijke verhalen bloot te leggen. Zo ontmoet hij in Den Helder een 24-jarige vluchteling uit Sri Lanka die in een zanggroep Nederlandse liedjes leert. En in de Nijmeegse bieb spreekt hij een jonge vrouw die een cursus 'Columns schrijven' volgt, maar niet toekomt aan schrijven omdat haar leven te vol is.
