vanaf 23 juli t/m 3 augustus, elke werkdag live van 00:00-02:00 uur op NPO Radio 1.
Met dit jaar onder andere socioloog Abram de Swaan, psychiater Dirk de Wachter theatermaker Nazmiye Oral.
Kijk voor meer op Brainwash Zomerradio
Van de maakbaarheid van de mens tot lessen in onafhankelijkheid: volgende week begint een nieuwe serie Brainwash Zomerradio. Elke nacht tussen twaalf en twee interviewt Floortje Smit wetenschappers, filosofen, schrijvers en theatermakers aan de hand van muziek.
Brainwash Zomerradio
vanaf 23 juli t/m 3 augustus, elke werkdag live van 00:00-02:00 uur op NPO Radio 1
Twee weken nachtbraken, van twaalf tot twee ’s nachts in een radiostudio. Lijkt me pittig?
'Ja, dat is het ook wel. Het is lekker om het twee weken te doen, daarna ben je volledig uitgeblust. Maar het is heel erg leuk hoor, omdat de nacht een speciale sfeer geeft. Het is een heel mooi moment om het over wat grotere onderwerpen te hebben. Een nachtelijk gesprek levert vaak wat meer openhartigheid op dan overdag. Bij daglicht ziet alles er toch anders uit en klinkt alles ook anders. Hoe zwaar het ook is, ik heb het er zeker voor over.'
Waar kijk je het meest naar uit?
'Ik kijk eigenlijk uit naar alle gesprekken. Wat ik heel leuk vindt aan gasten, is dat ze heel divers zijn. Het zijn allemaal mensen die je veel hoort in het publieke debat, zoals bijvoorbeeld Simon(e) van Saarloos. Ik heb heel veel zin om uitgebreid met haar spreken. Maar ook met filosoof Maartje Schermer, die het over hele actuele onderwerpen heeft, onderwerpen die er heel erg toe doen. Zij heeft het over de maakbaarheid van de mens, over ontwikkelingen in de geneeskunde, over euthanasie. Of Alicja Gescinska, een Pools-Vlaamse filosoof die veel over vrijheid nadenkt. Momenteel ben ik me aan het voorbereiden op het gesprek met psychiater Dirk de Wachter.'
Die stelt dat het idee dat het leven leuk moet zijn, de grootste ziekte van deze tijd is
'Ja, ik weet niet of dat inderdaad zo is, maar ik merk wel dat ik tijdens het lezen van zijn boeken het vaak met hem eens ben. Hij legt de vinger op de zere plek en laat je op een andere manier kijken naar de wereld om je heen. Durf genoegen met minder te nemen, met het feit dat het leven niet alleen maar positieve kanten heeft, is een van de lessen die ik van hem meeneem. Ik verwacht dat alle denkers je meenemen naar de zijlijnen van de maatschappij, om je er vervolgens op een andere manier naar jezelf en onze samenleving te laten kijken. Zo ook filosoof Lammert Kamphuis die je helpt om jezelf te oefenen in onafhankelijkheid, je minder aantrekken van de blik van de ander.'
De gesprekken wordt gestructureerd aan de hand van muziek
'We vragen elke gast om acht nummers uit te kiezen die van invloed zijn geweest op zijn of haar leven en denken. Het leuke daaraan vind ik dat je iemand meer controle geeft over het gesprek. Het worden heel andere interviews dan gesprekken naar aanleiding van een nieuw boek, bijvoorbeeld. Het wordt sneller een persoonlijker gesprek. Bovendien heeft zo’n radiostudio iets kunstmatigs. Die sfeer raakt je sneller kwijt als je je lievelingsmuziek hoort.'
Als we de rollen zouden omdraaien, welke nummer zou je in elk geval willen horen?
'Ha, daar heb ik al best vaak over nagedacht. Dat wisselt en hangt af van wat ik op dat moment zou willen vertellen. Ik denk dat ik in elk geval iets zou willen horen uit mijn puberteit. Pulp, bijvoorbeeld, met het nummer Common People. Ik houd van liedjes die ook een soort verhaaltjes zijn, en dat zijn die van Pulp. Eigenlijk bezingen ze spottend de klassenmaatschappij: het gaat over de manier waarop de elite naar het volk kijkt en andersom. Het is een lekker poppy liedje over vooroordelen, over groepsdenken, over de oneerlijke verdeling van kansen en rijkdom, over in- en uitsluiting. En dat zijn volgens mij thema's waarmee iedereen worstelt in zijn tienerjaren: waar hoor ik wel en niet bij.'