Tragisch, maar ook grappig is de manier waarop China zich boos maakt op de dalai lama, de hoogste spirituele leider van Tibet. China en de dalai lama kunnen al jaren niet door één deur. Waar de dalai lama komt, komen de Chinezen niet, en omgekeerd. Daarom liet paus Franciscus weten dat de dalai lama even niet welkom is in het Vaticaan.
China is bang dat de dalai lama opstanden in Tibet ontketent, en wil daarom graag een vinger in de pap hebben bij diens opvolging. Zoals China ook een vinger in de pap wil hebben bij de benoeming van katholieke bisschoppen.
Dat was ook de reden dat in 1995 de zogenaamde pänchen lama door de Chinezen werd ontvoerd. De pänchen lama staat een tree lager dan de dalai lama, maar heeft wel een belangrijke stem bij de opvolging die na reïncarnatie van de dalai lama tot stand komt. In elk geval is na de ontvoering niets meer van de jonge pänchen lama en zijn ouders vernomen. Volgens sommige geruchten zijn ze gewoon in leven en kunnen zij op het moment suprême uit de hoge hoed worden getoverd. De pänchen lama zou dus achter de hand worden gehouden om de dalai lama een hak te zetten.
Maar de dalai lama is natuurlijk ook niet gek. Op zijn beurt heeft hij nu gezegd dat hij overweegt helemaal niet te reïncarneren! Dan blijft zijn opvolging dus als een bom liggen in de Tibetaanse samenleving en staan de Chinezen met lege handen. En u begrijpt – als u het nog kunt volgen – dat de Chinese autoriteiten dat niet nemen, zoals blijkt uit een recent bericht in Trouw:
“De dalai lama moet en zal reïncarneren. Eind vorig jaar zei de spiritueel leider van het Tibetaanse boeddhisme, de veertiende incarnatie, dat hij misschien de laatste dalai lama zal zijn. Niet als het aan de leiders van de Chinese communistische partij ligt. De normaliter atheïstische functionarissen uitten deze week hun zorgen over de uitspraken van de dalai lama. Ze waarschuwden de Tibetanen in ballingschap herhaaldelijk dat er hoe dan ook een incarnatie zal plaatsvinden. En wel onder communistische voorwaarden.”
Over de houding van de Chinezen om te willen bepalen hoe en waar de dalai lama zich moet reïncarneren, worden veel grapjes gemaakt. Trouw citeert The New York Times:
“Het is ironisch te noemen: de officieel atheïstische Chinese regering die opkomt voor de religieuze integriteit van het Tibetaanse boeddhisme. Hoogleraar Tibetaanse studies aan de Universiteit van Colombia Robert Barnett zei daarover in The New York Times: "Ik denk niet dat de Dalai Lama er bezwaar tegen zal hebben als we dit door de bril van Monty Python bekijken. Met zijn uitspraken herinnert hij de Chinezen eraan dat zij geen beslissingsmacht in dit soort kwesties hebben."
En hier staat, ook grappig:
“De premier van de Tibetaanse regering in ballingschap zegt dat China zich helemaal niet moet bemoeien met religieuze zaken. 'Het is een beetje alsof Fidel Castro zegt dat hij de volgende paus gaat aanstellen en dat alle katholieken die dan moeten volgen. Belachelijk.'"
De dalai lama deed zijn uitspraken over gebrekkige animo om te reïncarneren een tijdje geleden in Die Welt.