Documentairemakers Valentijn Kempkes en Benjamin Beernink (bekend van het YouTube-kanaal 'Bondgenoten') willen met hun nieuwe documentaire psychische problemen bespreekbaar maken, want dat is 'blijkbaar toch iets wat je voor jezelf houdt.' 3FM Tussenuur, het jongerenplatform van Human, sprak hen in het kader van #openup.

#openup

Uit onderzoek van 3Vraagt, het opiniepanel van EenVandaag, blijkt dat vier op de tien jongeren zich schamen voor hun psychische klachten. Om dit taboe te doorbreken organiseren 3FM en MIND van 6 tot en met 12 april een #openup-week en daar sluit deze docu, genaamd Somber, mooi op aan. Bekijk de docu onderaan het interview.

Eerder maakte 3FM Tussenuur een podcast over waarom het belangrijk is om over je psychische problemen te praten. Luister de podcast hier.

In 'Somber' volgen we drie mensen: Merel (20), die al sinds groep acht depressief is, Irmy (20), die op haar vijftiende de diagnose chronische depressie kreeg en Elwin (27), die negen jaar depressief was. Waarom is het zo belangrijk om hierover te praten?

Valentijn: 'Het is gewoon heel lastig om je psychische problemen te bespreken. Het is zoveel makkelijker als je je been breekt en zes weken in het gips zit. Dan weet je waar je aan toe bent en is het voor iedereen duidelijk. Psychische problemen zijn toch nog ongrijpbaar.'

Benjamin: 'Het is goed om je open te stellen omdat je daardoor jezelf kunt helpen en anderen ook bereid zijn om te helpen. Als je het alleen voor jezelf houdt, word je niet snel beter.'

Benjamin in gesprek met Merel

Hoe hebben Irmy, Merel en Elwin dit zelf ervaren?

Valentijn: 'Het is een voordeel dat we er bewust voor hebben gekozen om de documentaire met zijn tweeën te maken. Alle drie de jongeren, die ieder in een andere fase zaten, zijn hierdoor heel openhartig geweest over wat ze hebben meegemaakt.'

Benjamin: 'Doordat wij zélf ook jong zijn, konden wij meer als vrienden met ze praten. Met Irmy hebben we ook enorm gelachen. Dat zit dan niet in de documentaire, maar soms werden we wel echt melig.'

Denken jullie dat het voor jonge mensen makkelijker is om eerst hun verhaal te delen met vrienden en dan pas een psycholoog?

Valentijn: 'Oeh, dat vind ik een hele lastige...'

Benjamin: 'Ik denk dat dat heel erg verschilt per persoon. De een zal de afstand met een psycholoog, die je niet persoonlijk kent, makkelijker vinden, terwijl een ander juist wel veel deelt met vrienden.'

Elwin praat met Benjamin

Wat kan je doen voor iemand die er open over is?

Valentijn: 'Elkaar steunen! Als je in een depressie zit, kan je heel sterk het gevoel hebben dat je er alleen voor staat, maar dat is niet zo. Dat hadden Merel, Irmy en Elwin ook. Ze hebben een groot sociaal netwerk, maar tóch het gevoel dat ze er alleen voor moesten vechten. Als je het er gewoon over hebt, zou ik proberen diegene daarin te steunen.'

Benjamin: 'Het begint vaak al bij de kleine dingen. Bram Bakker, een psychiater die aan het woord komt in Somber, adviseert dan ook: "Heb het er gewoon over!" Het hoeft heus niet gelijk heel zwaar te zijn, want het is natuurlijk enorm lastig. Maar als je wat langer doorvraagt, kom je misschien toch achter iemands depressieve gevoelens.'

Tekst gaat verder onder de banner

'Somber' wordt gepubliceerd op Benjamins YouTube-kanaal, waar maatschappelijke thema’s bespreekbaar worden gemaakt. Dit zijn vaak onderwerpen waar mensen een duidelijke mening over hebben. Merken jullie dan ook dat er een sterke mening op psychische problemen rust?

Benjamin: 'Er heerst sowieso een taboe op. Wij zagen in de research dat een op de vijftien jongeren last heeft van depressieve gevoelens. Hoe kan het dan dat wij NIEMAND in onze omgeving kennen die een depressie heeft? Blijkbaar is het toch iets wat je voor jezelf houdt.

'Ook zie je regelmatig psychiaters aanschuiven op tv, maar wij wilden de jongeren zélf spreken en hun verhaal laten doen, om andere jongeren te laten zien hoe het is om psychisch ziek te zijn. Want hoe ziet dat er uit? En hoe voelt dat?

'Vanuit de verhalen van de jongeren en psychiaters, denk ik wel dat het vaak onderschat wordt. Dat mensen het op een gegeven moment niet meer zo snel serieus nemen. Dat is ook wat Irmy vertelt: "We hebben allemaal weleens onze dag niet. Ik voel me ook weleens kut. Maar het is veel meer dan dat. Een depressie houdt veel langer aan."'

In de documentaire zegt Irmy: "Het is wel iets waarmee je kunt leren leven, maar het kost heel veel moeite." Hoe kijken jullie daar zelf tegenaan?

Valentijn: 'Irmy zegt aan het einde van de documentaire ook dat er chronische depressie bij haar is geconstateerd. Ze heeft nog twintig procent kans dat dit goed gaat komen. Je beseft wel echt dat deze depressie iets is waar ze de rest van haar leven mee moet dealen. Die gedachte lijkt me best wel heftig. Het beperkt je leven heel erg en dat heeft een enorme impact op een mensenleven.'

Irmy spreekt openlijk over haar chronische depressie

Heftig, inderdaad! Waar schrokken jullie zelf het meeste van?

Valentijn: 'Toch wel het stuk waarin Irmy en Merel vertellen over hun zelfmoordpoging. Daar zijn ze ook heel open over geweest. Op het moment dat ze daarover vertellen, is het toch iets dat je heel erg aangrijpt, want ze hebben beiden geprobeerd om uit het leven te stappen. Dat is echt heel heftig.'

Wat hopen jullie dat de docu teweeg gaat brengen?

Benjamin: 'Wat we vooral hopen te bereiken is dat mensen het normaler gaan vinden om het over psychische problemen te hebben. Dat mensen met een depressie zich hierin herkennen en zich meer openstellen naar anderen toe.

'En dat anderen, naar aanleiding van de psychiaters in de documentaire, die veel herkenbare dingen opsommen, wat meer gaan inzien dat iemand depressieve gevoelens heeft, zodat je het vanaf de zijlijn meer kan herkennen.'

Valentijn: 'We hebben echt alles benoemd, ook de minder leuke onderwerpen zijn we niet uit de weg gegaan. Ik denk dat we met de video voldoende mensen kunnen bereiken en depressies zichtbaar kunnen maken. Ik denk dat we dat wel kunnen gaan bewerkstelligen.'

 Bekijk de documentaire 'Somber' hier onder:

Zit je ergens mee of zie je het (even) niet meer zitten? Neem contact op met MIND Korrelatie. Check 3FM.nl/openup voor meer verhalen. #openup is een intitiatief van 3FM en MIND.

Meer Tussenuur