De Human documentaire 'Gewoon liefde' (2007) gaat over Marcella, geboren als Marcel, en haar jeugdliefde Marijke. In de film van regisseur Eveline van Dijck is te zien hoe de twee elkaar na 41 jaar weer terugvinden en een relatie beginnen. Hoe gaat het nu, ruim elf jaar later, met Marcella en Marijke?

Marcel (later Marcella) en Marijke leren elkaar in 1961 kennen tijdens een jeugdkamp in het Franse Vireux-Molhain. Ze vonden elkaar meteen leuk en kregen een drie jaar durende relatie. 41 jaar nadat de geliefden uit elkaar zijn gegaan, valt er in 2005 een brief uit Oostenrijk op de deurmat van Marcella. Marijke, die Marcel verliet voor een Oostenrijker, heeft hem nooit kunnen vergeten en zoekt contact. Zo ontstond het idee voor de documentaire Gewoon liefde van regisseur Eveline van Dijck, over de opnieuw opgebloeide liefde.

Marijke weet tijdens het schrijven en versturen van de brief nog niet dat Marcel in 1985 een transseksuele operatie heeft ondergaan en sindsdien door het leven gaat als Marcella. ‘Toen zij mij dat telefonisch vertelde, moest ik even slikken. Ik had namelijk nog nooit van het fenomeen transseksualiteit gehoord. Maar eigenlijk wist ik ook meteen dat het voor mij geen verschil maakte. Ik val op de persoon’, vertelt Marijke. Ze verhuisde voor Marcella vanuit Oostenrijk terug naar Nederland en het stel is inmiddels al ruim twaalf jaar getrouwd.

Waarom besloten jullie mee te werken aan Gewoon Liefde?

Marijke: ‘Ik vond een documentaire over ons leven in eerste instantie niet nodig. Ik sta liever niet in het middelpunt van de belangstelling, maar toen ik merkte hoe belangrijk het voor Marcella was, heb ik toegezegd.’ 

Marcella: ‘Ik wilde heel graag laten zien dat twee vrouwen, van wie de één is geboren als man, met elkaar kunnen trouwen. In de periode 1990-1993 maakte Eveline van Dijck al een film over mij en mijn transformatie, genaamd Anders bekeken. Met de vervolgdocumentaire Gewoon liefde wilde ik vertellen wat er allemaal met me is gebeurd sinds mijn operatie in 1985. Ik had destijds geen fantasieën over de toekomst. Ik dacht: wie weet komt er ooit nog iemand op mijn pad, maar dat is vast te mooi om waar te zijn. Nu kan ik me niet eens meer voorstellen hoe ik ooit, na de scheiding van mijn ex-vrouw, alleen heb kunnen wonen. De relatie met Marijke heeft mijn leven zo veel betekenisvoller gemaakt. We zijn gelijkwaardig, hebben respect voor elkaar en kunnen elkaar vertrouwen. Onze liefde is onbevooroordeeld en dat wilde ik met de documentaire laten zien.’

Hoe heeft de kijker gereageerd op jullie onbevooroordeelde liefde?

Marcella: ‘De reacties op de documentaire kwamen van over de hele wereld en waren allemaal ontzettend positief. Mensen uit het buitenland waren vooral verrast dat een huwelijk tussen twee vrouwen hier in Nederland mogelijk is. Ze schreven massaal brieven aan Eveline om ons te laten weten hoeveel indruk de film heeft gemaakt. Anderen hadden iets soortgelijks meegemaakt en raakte geïnspireerd door de openheid van de film en onze relatie.’

Marijke: ‘Toen Gewoon liefde net was uitgekomen, kwamen er ook mensen op straat naar ons toe. Zo sprak een stel ons een keer in de supermarkt aan om te vertellen hoe mooi en eerlijk ze de film vonden. Dat is altijd erg leuk om te horen.’

En hoe zit dat tegenwoordig? Hoe reageren buitenstaanders op jullie relatie?

Marcella: 'Over het algemeen laten mensen ons met rust en wordt onze relatie gerespecteerd. Natuurlijk wordt er ook nog steeds gekeken als we samen over straat lopen. Met mensen die ervoor openstaan ga ik in gesprek, maar als er wordt gescholden reageer ik niet. Marijke vindt dat lastiger te negeren.’ 

Marijke: ‘Ja, ik heb meer moeite met starende en smoezende mensen. Als er achter onze rug om wordt gepraat, stap ik er altijd direct op af en vraag wat er is. Het antwoord daarop verschilt vaak heel erg. Sommigen stellen ons dan wel de vragen die ze net aan elkaar hebben gesteld, meestal over Marcella’s transseksualiteit of over onze relatie. Maar de meesten schrikken en doen alsof ze zich van geen kwaad bewust zijn. Ik wil die mensen blijven confronteren, hun duidelijk maken dat staren ook pijn kan doen.’

Hebben jullie nog contact met documentairemaakster Eveline van Dijck?

Marcella: 'Jazeker, we spreken elkaar regelmatig en gaan een keer per jaar samen eten bij het restaurant waar we zijn getrouwd. Eveline was, met de cameraploeg, een van de weinige gasten op ons huwelijk, dus dat geeft al aan hoe hecht onze vriendschap in de loop der jaren is geworden. Ik heb ontzettend veel respect voor haar als persoon, voor hoe ze de film heeft gemaakt en is omgegaan met het onderwerp transseksualiteit. Door de juiste vragen te stellen, heeft ze een realistisch verhaal verteld in een tijd dat openheid over deze thematiek nog niet zo vanzelfsprekend was.’