Waarom kwam er in 1995 geen NAVO-luchtsteun toen Srebrenica onder de voet werd gelopen door de Bosnische Serviërs? Was gebrek aan voorkennis, zoals onder meer het NIOD concludeerde, de reden? Het antwoord op die vraag is, ondanks talloze onderzoeken, nooit gekomen.
Argos (Human/VPRO) stuitte op documenten die een nieuw licht op de zaak werpen en reisde samen met Joris Voorhoeve, minister van Defensie ten tijde van de val, terug naar Srebrenica. Zijn eerste bezoek aan de voormalige enclave sinds de massamoord.
De Bosnische moslimenclave Srebrenica werd op 11 juli 1995 veroverd door de troepen van generaal Ratko Mladić. Nederlandse Dutchbat-militairen die onder VN-vlag in de enclave gestationeerd waren konden dit niet voorkomen. In de dagen die volgden werden meer dan achtduizend moslimmannen vermoord. Het is de grootste massamoord in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog. Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) deed ruim vijf jaar onderzoek naar de gebeurtenissen. Het duizenden pagina’s tellende rapport leidde in 2002 tot het aftreden van het kabinet-Kok. Daarna volgde een parlementaire enquête.
Argos (Human/VPRO) komt twintig jaar na de val van Srebrenica met een multimediaal project. Een televisiedocumentaire in 2Doc (29 juni), een radio-uitzending (13 juni) en een interactive, een speciaal gebouwde website met daarop een interactieve vertelling (vanaf 29 juni online).
Voor dit project deed Argos onderzoek in Srebrenica, Sarajevo, Tuzla, Washington, New York en Genève.
2Doc: Waarom Srebrenica moest vallen (maandag 29 juni)
Voor de documentaire filmde Argos oud-minister Joris Voorhoeve die nog altijd worstelt met de val van Srebrenica. Hij sprak op zijn reis met onderzoekers en overlevenden. Zowel voor hen als voor de oud-bewindsman blijft de belangrijkste vraag: waarom kwam er geen luchtsteun in de vroege ochtend van 11 juli 1995 toen de massamoord nog voorkomen had kunnen worden?
Luchtsteun die werd toegezegd in januari 1994 toen de Nederlandse regering akkoord ging met het leveren van troepen aan de Verenigde Naties. Een belofte die in juli 1995 werd herhaald maar werd gebroken.
Regie: Bart Nijpels.